Zasada pisemności składania wyjaśnień oraz mniej uciążliwe wezwania mają ograniczyć niedogodności związane z osobistym stawiennictwem podatników w urzędzie.
Zmiany w kierunku ograniczenia uciążliwości wezwań zawiera projekt nowelizacji przepisów, który Ruch Palikota złożył w Sejmie. Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner w KPMG, wyjaśnia, że zmiana przepisów Ordynacji podatkowej dotyczących wezwań do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania innych czynności sprowadza się do położenia nacisku na formę pisemną. Forma ta ma mieć pierwszeństwo wśród sposobów realizacji obowiązku wynikającego z wezwania. I tak, do osobistego stawiennictwa organ podatkowy będzie mógł wzywać tylko w razie zaistnienia uzasadnionej konieczności. Ponadto zadośćuczynienie wezwaniu nie powinno być dla podatnika uciążliwe.
– Pomimo że forma pisemna w praktyce od dawna dominuje w kontaktach z podatnikami, to wciąż zdarza się, że urzędnicy bez potrzeby wzywają do wizyt w sytuacjach, w których w zupełności wystarczające jest przesłanie pisemnych wyjaśnień – komentuje Dariusz Malinowski.
Zmiana przepisów powinna przyczynić się do wyeliminowania takich praktyk, pozwalając podatnikom na zaoszczędzenie czasu i kosztów związanych z podróżami.
– W połączeniu z istniejącą już możliwością wymiany pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej uznanie formy pisemnej za podstawową może usprawnić kontakt z organami podatkowymi oraz zwiększyć efektywność prowadzenia postępowań i pracy urzędników – uważa ekspert z KPMG.
Andrzej Ossowski, adwokat z kancelarii A. Ossowski, obawia się, że proponowana zmiana ma charakter kosmetyczny i tak naprawdę nie wniesie nic nowego. Nadal organ podatkowy będzie mógł wezwać stronę lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności, a samo zastrzeżenie, że urzędnik obowiązany jest dołożyć starań, aby zadośćuczynienie wezwaniu nie było uciążliwie, nic w tym zakresie nie zmieni.
– Bardziej zasadna byłaby zmiana art. 156 Ordynacji podatkowej przez określenie, że do osobistego stawienia się w urzędzie wezwany jest obowiązany tylko w obrębie gminy lub miasta, w którym mieszka albo przebywa – ocenia Andrzej Ossowski.
Wyjaśnia, że obecnie podatnik ma obowiązek do osobistego stawienia się na obszarze województwa, w którym mieszka lub przebywa.
Jaki jest cel zmiany
Tomasz Makowski, poseł Ruchu Palikota reprezentujący klub w pracach nad projektem
Nowelizacja Ordynacji podatkowej, a także kodeksu postępowania administracyjnego jest konieczna, gdyż obecnie obywatel jest za każdym razem, w błahych sprawach wzywany do urzędu, bez wyjaśnienia mu przyczyn osobistego stawiennictwa. Zmiana spowoduje, że zanim urzędnik wezwie obywatela, wykona telefon i wyjaśni mu cel stawiennictwa. Ponadto pierwszeństwo zasady pisemnych wyjaśnień zaoszczędzi czas, pieniądze i nerwy obywatela.
Etap legislacyjny: Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej oraz kodeksu postępowania administracyjnego złożony w Sejmie