Jeśli dotychczas tylko żona opłacała ryczałt z najmu, a wspólnie z mężem nie złożą w kolejnym roku do urzędu skarbowego oświadczenia o opodatkowaniu całości przychodu z najmu ryczałtem tylko przez nią, podatnicy mogą mieć kłopoty. Sprawa dotyczy małżeństw, które nie mają rozdzielności majątkowej, a wynajmują mieszkanie lub dom. Problem mogą mieć również te pary, które nie złożyły takiego oświadczenia w latach ubiegłych. Gdy do skarbówki nie trafiło odpowiednie pismo w kolejnym roku, fiskus przyjmie, że najem ryczałtem rozliczają oboje małżonkowie. Nie ma przy tym znaczenia, że od poprzedniego roku nic się nie zmieniło.
W takim przypadku przepisy nie pozwalają domniemywać, że małżonkowie w kolejnym roku chcą rozliczać przychody z najmu tak samo jak w ubiegłym. W konsekwencji przychody z najmu zostaną podzielone i przypisane po równo mężowi i żonie. Jeśli w praktyce np. tylko żona opłacała ryczałt, a mąż nie, to jemu mogą grozić sankcje karne skarbowe.
O obowiązku składania oświadczenia co roku przypomniał ostatnio Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, o czym informowaliśmy w DGP z 16 stycznia (wyrok z 13 stycznia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1351/11, nieprawomocny). Zdaniem sądu należy rozróżnić oświadczenie wynikające z art. 9 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 1998 r. nr 144, poz. 930 z późn. zm.) i oświadczenie wynikające z art. 12 ust. 8 tej ustawy.
Zgodnie z pierwszym przepisem podatnik musi złożyć pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok. Natomiast z art. 12 ust. 8 ustawy wynika, że wybór zasady opodatkowania całości przychodu przez jednego z małżonków wyrażony w oświadczeniu składanym najpóźniej do 20 stycznia roku podatkowego, obowiązuje za cały dany rok.
Zdaniem Zbigniewa Błaszczyka, doradcy podatkowego z Tax-US Doradztwo Podatki, sąd ma rację.
– Aby skorzystać z opodatkowania ryczałtowego najmu tylko przez jednego małżonka konieczne jest złożenie w roku podatkowym pisemnego oświadczenia o wyborze takiej zasady opodatkowania – mówi ekspert.
Dodaje, że przepisy nie pozostawiają wątpliwości, że oświadczenie małżonków ważne jest wyłącznie przez jeden rok. Wskazuje na to sformułowane w przepisie, że chodzi o cały dany rok podatkowy. Co więcej, regulacje dotyczące oświadczenia o wyborze ryczałtu jako formy opodatkowania najmu wyraźnie wskazują, że jest ono ważne w kolejnym roku, chyba że podatnik wybierze inny sposób opodatkowania.
Według Zbigniewa Błaszczyka w przypadku oświadczenia o opodatkowaniu przez jednego z małżonków takiego wskazania w ustawie nie ma.
Podatnik sam wybiera, w jaki sposób chce opodatkować najem
Najem prywatny można rozliczać na zasadach:
● skali podatkowej ze stawkami 18 i 32 proc. lub
● ryczałtem ze stawką 8,5 proc.