Ustawodawca począwszy od 1 stycznia 2007 r. wprowadził do ustawy o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 93, poz. 768 z późn. zm.) art. 4a regulujący zwolnienie z podatku o najszerszym zakresie z przewidzianych w tej ustawie w odniesieniu do zwolnień z podatku, a dotyczący nabycia majątku od najbliższej rodziny.
– Przepis ten nie zawiera limitu wartości przedmiotu nabycia jako przesłanki zwolnienia. Jednym z tytułów takiego nabycia jest darowizna – stwierdza Marta Szpakowska z Izby Skarbowej w Lublinie.
Fiskus utrudnia darowizny rodzinne
Fiskus utrudnia darowizny rodzinne

Zobacz również
Należy jednak pamiętać, że nie każda darowizna zawarta między członkami najbliższej rodziny korzysta ze zwolnienia od podatku (podatku od spadków i darowizn). Nabycie tego zwolnienia następuje bowiem pod pewnymi warunkami.
Eksperci z lubelskiej izby w rozmowie z nami przypominają, że obdarowany musi należeć do tzw. zerowej grupy, która obejmuje: małżonka, zstępnych (np. dzieci, wnuki), wstępnych (np. rodziców, dziadków), pasierba, rodzeństwo, ojczyma, macochę.
– W tej grupie nie znaleźli się: zięć, synowa i teściowie – zauważa Marta Szpakowska.
Ponadto, jeżeli umowa darowizny nie została zawarta w formie aktu notarialnego, to nabywca ma obowiązek jej zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, tj. według miejsca zamieszkania obdarowanego. Zgłoszenie składa się na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od nabycia. Termin ten nie podlega przywróceniu.
To nie koniec warunków. Gdy przedmiotem darowizny są pieniądze, obowiązkiem obdarowanego jest również udokumentowanie nabycia środków pieniężnych dowodem ich przekazania na rachunek prowadzony przez bank albo przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową. Dowodem udokumentowania otrzymanej darowizny może być również przekaz pocztowy. Skutkiem niewypełnienia któregokolwiek z tych warunków jest utrata prawa do tego zwolnienia podatkowego.
– W takim przypadku umowa darowizny podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej – ostrzega Marta Szpakowska.
Warunek zgłoszenia czy udokumentowania dla nabycia prawa do zwolnienia nie jest konieczny, w sytuacji gdy wartość darowizny nie przekracza kwoty wolnej od opodatkowania – obecnie 9637 zł, a w okresie 5 lat poprzedzających rok nabycia obdarowany nie otrzymał od tego samego darczyńcy żadnej darowizny skutkującej powstaniem obowiązku podatkowego. Innymi słowy, łączna wartość darowizn w tym okresie nie może przekraczać wspomnianej kwoty wolnej od podatku.

Podatnik, który zapomni złożyć SD-Z2, straci zwolnienie
Na złożenie informacji o darowiźnie na druku SD-Z2 podatnicy mają pół roku. Chociażby jednodniowe spóźnienie spowoduje utratę zwolnienia.

Darowane pieniądze muszą być odpowiednio udokumentowane

Pieniądze przekazane w darowiźnie muszą być potwierdzone dowodem ich przekazania na rachunek prowadzony przez bank albo przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, lub przekazem pocztowym. Brak tych dokumentów pozbawi podatników zwolnienia z podatku.