Od 2012 r. VAT na usługi konserwatorskie wyniesie 23 proc. Nie można tego zmienić.
Tylko do końca roku usługi konserwatorskie i restauratorskie dotyczące zabytków objęte są zwolnieniem z VAT.
– Nie ma wątpliwości, że brak podstaw prawnych do kontynuowania zwolnienia – przekonuje Marcin Chomiuk, doradca podatkowy, parter w PwC.
Konieczność objęcia usług konserwatorskich podstawową stawką VAT wynika z dyrektywy 112, a stosowane w Polsce zwolnienie było efektem wynegocjowanego wcześniej okresu przejściowego.
– Przedłużenie jego stosowania przez polskiego ustawodawcę mogłoby się zakończyć przed Trybunałem Sprawiedliwości UE – mówi Marcin Chomiuk.
Zdaniem eksperta brak zwolnienia niewątpliwie odbije się niekorzystnie na zabytkach, szczególnie tych pozostających w rękach osób, które nie wykorzystują ich do działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, jak np. związki wyznaniowe, gminy, osoby prywatne. Koszty przeprowadzenia prac konserwatorskich wzrosną, a duża skala podwyżki (23 proc.) spowoduje, że usługodawcy będą musieli przerzucić ją w całości lub w części na nabywców.
– Dla hotelu mieszczącego się w zabytkowym budynku nie będzie to problem, gdyż cały VAT z faktury odliczy, ale dla gminy, której siedziba mieści się w takim budynku, już tak – komentuje ekspert PWC.
W dłuższej perspektywie można się spodziewać zwiększenia wykorzystywania zabytków do prowadzenia działalności, jak ma to miejsce w zachodniej Europie.
Agnieszka Bieńkowska, doradca podatkowy, partner w MDDP, przekonuje, że są firmy, których zmiana tak bardzo nie dotknie. Mowa tu o drobnych przedsiębiorcach, u których wartość sprzedaży opodatkowanej (nie wlicza się do niej wartości sprzedanych usług zwolnionych, takich, jakimi są obecnie prace konserwatorskie) nie przekroczy łącznie w 2011 r. 150 tys. zł. Zatem z ekonomicznego punktu widzenia dla tych przedsiębiorców nic się nie zmieni. W 2012 r. dalej będą mogli być zwolnieni z VAT, choć z innego tytułu.
Tomasz Siennicki, doradca podatkowy, partner w KNDP, wskazuje, że na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054) zwolnione z podatku są usługi kulturalne świadczone m.in. przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców. Można wiec rozważać, czy zwolnieniu od 2012 r. będą podlegały niektóre z usług konserwatorskich świadczonych przez konkretne osoby jako usługi twórców.
– Co do tego istnieją poważne wątpliwości – uważa Tomasz Siennicki.
Zwraca też uwagę na możliwość stosowania obniżonej 8-proc. stawki VAT do takich usług, które będą dotyczyły konserwacji lub restauracji zabytkowych obiektów będących jednocześnie obiektami budownictwa mieszkaniowego.

Tak jest
nie ma VAT

prace konserwatorskie i restauratorskie dotyczące zabytków są zwolnione z VAT

Tak będzie
jest VAT

prace konserwatorskie i restauratorskie dotyczące zabytków będą od 2012 r. objęte 23-proc. VAT