Już w przyszłym roku stawki podatku rolnego mogą pójść w górę nawet dwukrotnie. Przyczyną jest znaczny wzrost cen żyta, które są brane pod uwagę przy ustalaniu stawki podatku.

Na przykład obecnie w gminie Opoczno stawka podatku za 1 ha przeliczeniowy gruntów gospodarstw rolnych wynosi 77,50 zł. Właściciel 10 ha przeliczeniowych gospodarstwa za 2011 rok musi zapłacić 770,5 zł. Gdyby w efekcie podwyżki cen skupu żyta stawka wzrosła dwukrotnie, rolnik za 2012 r. musiałby zapłacić 1541 zł.

Jednak jak przyznaje prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic z Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Śląskiego, jeśli rady gmin skorzystają z przysługujących im uprawnień i zrezygnują z części swoich dochodów, to nawet istotny wzrost ceny skupu żyta nie musi wpłynąć na radykalny wzrost podatku rolnego.

Rada gminy może bowiem w drodze uchwały obniżyć cenę skupu żyta, przyjmowaną jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze danej gminy. Wolno jej też określać tryb i szczegółowe warunki zwolnienia z podatku użytków rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej na okres nie dłuższy niż 3 lata, a także uchwalać inne zwolnienia przedmiotowe lub inne ulgi niż określone w ustawie o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 136, poz. 969 z późn. zm.).

Rady gmin korzystają z tych uprawnień i zazwyczaj obniżają ceny skupu żyta.

Skomplikowane wyliczenia

Dla celów podatku rolnego za gospodarstwo rolne uważa się grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 hektar lub 1 hektar przeliczeniowy, który jest własnością lub jest w posiadaniu m.in. osoby fizycznej.

– Ustawodawca nie wymaga, by grunty te były scalone i położone na terenie jednej gminy, a podatnik nie musi w ogóle prowadzić działalności rolniczej – stwierdza Jadwiga Glumińska-Pawlic.

Dodaje, że podstawą opodatkowania podatkiem rolnym dla gruntów gospodarstw rolnych jest powierzchnia wyrażona w hektarach przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego, a dla pozostałych gruntów – powierzchnia w hektarach rzeczywistych, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Jak widać, wyliczenie samej podstawy opodatkowania jest skomplikowane. Obliczenie stawki podatku rolnego też nie jest takie proste.

Dr Bogumił Pahl, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, wyjaśnia że stawki podatku rolnego uzależnione są od średniej ceny skupu żyta za trzy pierwsze kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.

– Podatek rolny za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 2,5 q (kwintala – przyp. red.) żyta od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych, a od 1 ha gruntów pozostałych – równowartość pieniężną 5 q żyta, obliczone według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy – tłumaczy Jadwiga Glumińska-Pawlic.

A dr Mariusz Popławski z Katedry Prawa Podatkowego Uniwersytetu w Białymstoku dodaje, że wskaźnik ceny 1 kwintala ceny żyta należy liczyć od 1 stycznia 2011 r. do 30 września 2011 r.