Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał sprawę przedsiębiorstwa, któremu organ kontroli skarbowej określił należny podatek dochodowy, ponieważ w toku postępowania stwierdzono zawyżenie kosztów uzyskania przychodów.

Kontrolujący zakwestionowali zakup od osób fizycznych części i maszyn rolniczych na targowiskach, bazarach i giełdach. Według organu podatkowego umowy kupna-sprzedaży nie miały podpisów osób sprzedających te części bądź zawierały nieczytelne podpisy. Ponadto dowody wypłaty pieniędzy z kasy firmy nie były podpisane przez osobę odbierającą gotówkę, a inne miały nieczytelne podpisy. Ponadto na dokumentach przyjęcia towarów do magazynów nie ma podpisów pracowników i nie wynika z nich, kto towar przyjął. To podważa wiarygodność realizowanych przez przedsiębiorcę zakupów.

Podatnik nie potrafił wyjaśnić, dlaczego brak jest podpisów. Co więcej z informacji uzyskanych z urzędów miast i gmin wynika, że osoby wymienione jako sprzedawcy w umowach nie figurują w ewidencjach mieszkańców miejscowości wskazanych w tych umowach ani nie znajdowały się w spisie mieszkańców w kontrolowanym okresie.

Wobec tego organ podatkowy uznał, iż przedsiębiorca zaliczył do kosztów uzyskania przychodów wydatki na podstawie umów kupna-sprzedaży zawartych z podmiotami nieistniejącymi.

Podatnik nie zgodził się z decyzją wymierzającą mu podatek do zapłaty i złożył skargę do sądu. Tłumaczył, że jeżeli sprzedawca podał nieprawdziwe dane osobowe, ale zawarł pisemną umowę i złożył na niej podpis, to skutek ewentualnego błędu obciąża sprzedającego, a nie kupującego.

Zarówno sąd pierwszej instancji, jak i Naczelny Sąd Administracyjny nie przyznały racji podatnikowi. Sąd podkreślił, że jeżeli sprzedawcy odmawiali przedsiębiorcy okazania dowodu tożsamości, to mógł odstąpić od tej transakcji.

Sędzia Małgorzata Wolf-Kałamała podkreśliła, że umowy cywilnoprawne sprzedaży od osób fizycznych, podobnie jak faktury zakupowe, muszą odzwierciadlać rzeczywiste transakcje. Jest to podstawą do ujmowania danych wydatków w kosztach.

Wyrok jest prawomocny.

Sygn. akt II FSK 835/10

Podstawą zapisów w księdze podatkowej są dowody księgowe, m.in. faktury VAT oraz inne dowody stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej i zawierające: wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy), datę wystawienia dowodu, przedmiot i jego wartość, podpisy osób uprawnionych