"GP": Już 1 września ma rozpocząć działanie Centralny Rejestr Podmiotów – Krajowa Ewidencja Podatników (CRP KEP). Jest on związany z nowelą ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, która zakłada m.in. likwidację NIP dla osób fizycznych nieprowadzących firm. Na jakim etapie są prace nad nową bazą?

Maciej Młodzikowski, dyrektor departamentu administracji podatkowej w Ministerstwie Finansów: Ministerstwo Finansów realizuje program e-Podatki, którego celem jest transformacja polskiej administracji podatkowej dla podniesienia efektywności jej działania. W wyniku wprowadzonych zmian uzyskamy również potencjał umożliwiający świadczenie oczekiwanych usług publicznych z użyciem innowacyjnych technologii. W ramach tego programu, równolegle do prac legislacyjnych i sejmowych dotyczących wspomnianych zmian ustawowych, prowadzony jest projekt e-Rejestracja, który ma zapewnić wykonanie zapisów ustawy.
Obecnie Krajowa Ewidencja Podatników (KEP) gromadzi dane ewidencyjne z rejestrów wszystkich urzędów skarbowych. Natomiast CRP KEP powstaje w wyniku przekształcenia KEP w jednolitą centralną bazę. Prace są już tak zaawansowane, aby 1 września br. CRP KEP mógł spełniać swoje role użytkowe, stanowiąc istotne wsparcie administracji podatkowej, ale również dając nowe możliwości minimalizacji obciążeń administracyjnych obywateli.
Jakie dane znajdą się w CRP KEP?
Będą w nim podstawowe dane identyfikacyjne podmiotów, w tym głównie podatników, podobnie jak w rejestrze PESEL, a ponadto dane adresowe takie, jakie obecnie przechowywane są w KEP.
Wśród podatników znaczącą, ponad 29-milionową grupę stanowią osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, wobec której przewidziano dalsze udogodnienia, które wejdą w życie z 1 stycznia 2012 r. Stanie się to dzięki utworzeniu CRP KEP i współpracy administracji publicznej, a konkretnie pozyskiwaniu danych ewidencyjnych z rejestru PESEL. Suma wprowadzonych zmian spowoduje radykalne ograniczenie obowiązków ewidencyjnych (uproszczenie rejestracji podatkowej, odejście od nadawania identyfikatorów podatkowych w drodze decyzji administracyjnej, wykorzystanie danych z rejestru PESEL).
Czy informacje o podatnikach będą chronione?
Gromadzenie, przechowywanie i wykorzystanie danych zgromadzonych w CRP KEP realizowane jest zgodnie z restrykcyjnymi przepisami prawa o ich ochronie. Dodatkowo dane te będą objęte tajemnicą skarbową, nawet gdy będą identyczne z danymi w rejestrach jawnych (np. w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym czy w rejestrze REGON).

Czy nowa baza scentralizuje systemy całej skarbówki, tj. 400 urzędów skarbowych?

Tak. Proces tworzenia CRP KEP oznacza integrację i weryfikację zgromadzonych w KEP danych pochodzących z rejestrów urzędów skarbowych w celu uzyskania jednolitych danych podmiotu i ich aktualnego stanu w centralnej bazie. Jest to szczególnie istotne w przypadku podmiotów, którym zmienia się właściwość miejscowa w sprawach podatkowych bądź załatwiają sprawy w różnych urzędach skarbowych. Zatem CRP KEP nie będzie kopią rejestrów lokalnych tak jak KEP, tylko jednolitą centralną bazą danych, centralnie zasilaną, m.in. przez wprowadzanie danych w urzędach skarbowych oraz – od 1 stycznia 2012 r. – na podstawie danych przekazywanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych z rejestru PESEL, w tym drogą elektroniczną. Tym sposobem w CRP KEP będą aktualne i jednolite dane podmiotów.
Czy podatnicy odczują korzyści z nowego rejestru?
Dotychczas ponad pół miliona osób fizycznych rocznie musiało wystąpić o nadanie NIP – nowy rejestr eliminuje te obowiązki dla kolejnych podatników. Dla tych, którzy jednak będą musieli NIP posiadać, czas potrzebny na jego uzyskanie ulegnie skróceniu: dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą skróci się z 3 dni do 1 dnia roboczego, dla pozostałych podmiotów z 30 do 14 dni.Dodatkowo przyjęte rozwiązania zaowocują stosowaniem przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej numeru PESEL również w celach identyfikacji podatkowej i odstąpieniem od wielokrotnego podawania tych samych danych administracji publicznej, np. zmienionego nazwiska, danych o dokumencie tożsamości.
Czy z CRP KEP będzie korzystać tylko skarbówka?
Baza będzie wykorzystywana przez ministra finansów oraz przez dyrektorów izb skarbowych, naczelników urzędów skarbowych, szefa Służby Celnej, dyrektorów izb celnych, naczelników urzędów celnych, organy kontroli skarbowej, generalnego inspektora informacji finansowej. Ponadto przewidziane jest udostępnianie danych np. sądom, prokuraturom i komornikom sądowym w związku z prowadzonym postępowaniem na podobnych zasadach jak dotychczas.

Od 1 stycznia 2012 r. możliwe jest zasilanie CRP KEP danymi identyfikacyjnymi z rejestru PESEL. Czy te dane wystarczą urzędom skarbowym?

Urząd skarbowy będzie uzupełniał inne niezbędne dane, nieobjęte rejestrem PESEL, np. dane o rachunku bankowym (na podstawie zgłoszenia podmiotu) lub o (nowym) adresie zamieszkania (na podstawie zgłoszenia podmiotu, deklaracji lub innego dokumentu związanego z obowiązkiem podatkowym).