Od dziś obowiązuje znowelizowana ustawa o podatku od towarów i usług. Modyfikacje były związane z dostosowaniem naszych regulacji do prawa UE. W tym roku to już ostatnia duża nowela VAT - mówi Beata Rogowska-Rajda, zastępca dyrektora departamentu podatku od towarów i usług w Ministerstwie Finansów.
1 lipca wchodzą w życie kolejne w tym roku zmiany w VAT. Podyktowane są one regulacjami wynikającymi z nowego rozporządzenia unijnego. Co się zmieni?
Kolejna nowelizacja ustawy o VAT związana jest z dostosowaniem niektórych jej przepisów do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Zmiany wynikające z dostosowania mają przede wszystkim charakter techniczny, jednak nowelizacja z 9 czerwca 2011 r. przewiduje także kilka zmian merytorycznych.
Jakie modyfikacje merytoryczne będą wprowadzone?
W pierwszej kolejności należy wskazać na dodatkową od 1 lipca możliwość wyboru przez określone podmioty opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jedynie przez podanie dokonującemu dostawy towarów numeru VAT UE. Nowela doprecyzowuje również, w kierunku wyznaczonym przez rozporządzenie nr 282/2011, miejsce świadczenia usług, w przypadku gdy zakupiona przez podatnika usługa jest przeznaczona wyłącznie na jego osobiste cele.
Ponadto celem kompleksowego uregulowania w ustawie o VAT miejsca świadczenia usług transportu towarów rozszerzono jej przepisy o regulacje dotyczące miejsca świadczenia tych usług na rzecz polskich podatników lub podatników z krajów trzecich, w sytuacji gdy transport jest wykonywany w całości na terytorium kraju lub poza terytorium UE.
Zmienia się kilka definicji. Na co powinni zwrócić uwagę podatnicy?
Nowelizacja przewiduje modyfikację definicji eksportu towarów i usług elektronicznych oraz ujednolicenie w ustawie o VAT pojęć: „siedziba działalności gospodarczej”, „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej”, „stałe miejsce zamieszkania” i „zwykłe miejsce pobytu”, w sposób jednoznaczny i zgodny z ich odpowiednikami w rozporządzeniu nr 282/2011. Te dostosowania mają jednak charakter techniczny i nie powodują, co do zasady, zmian merytorycznych w dotychczasowym stosowaniu tych definicji.
Przedsiębiorcy będą zobowiązani sprawdzać status podatnika VAT swoich kontrahentów. Kiedy taka kontrola będzie konieczna?
Nowelizacja ustawy o VAT nie nakłada żadnych tego typu obowiązków. Jedynie rozporządzenie nr 282/2011 wskazuje, dla celów ustalania miejsca świadczenia w sytuacji, gdy jest ono uzależnione od tego, czy usługobiorca jest, czy też nie jest podatnikiem, przykładowe dokumenty wskazujące na status podatkowy kontrahenta i możliwe działania przedsiębiorcy weryfikujące ten status.
Czy Ministerstwo Finansów ma gotowe rozporządzenia wykonawcze do ustawy o VAT w związku z nowelą?
Wszystkie rozporządzenia wykonawcze do ustawy o VAT są już gotowe. W przeważającej mierze mają one charakter dostosowawczy, poza dwoma zmianami, w których minister finansów zdecydował o objęciu zwolnieniem z VAT transakcji w zakresie obrotu udziałami w spółkach oraz w innych podmiotach mających osobowość prawną oraz usług ściśle związanych z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Wprowadzone zwolnienia z podatku, zgodnie z decyzją podatnika, mogą być również zastosowane do tego rodzaju czynności wykonanych w okresie od 1 stycznia 2011 r.
Projekt noweli ustawy o VAT zakładał pierwotnie również zmiany, które miały dostosować nasze przepisy do prawa unijnego w związku z wyrokami Trybunału Sprawiedliwości UE. Czy te zmiany też wejdą w życie?
Tak. Nowela przewiduje zmiany w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego, stanowiące wykonanie wyroku TS UE z 22 grudnia 2010 r. (sprawa C-438/09). Od 1 stycznia 2012 r. zostanie również wprowadzona uproszczona procedura rejestracji i sposobu rozliczania podatku przez przedsiębiorców zagranicznych wykonujących wyłącznie okazjonalne przewozy autokarowe na terytorium Polski, będąca odpowiedzią na zgłaszane przez nich uciążliwości w zakresie rozliczania podatku na zasadach ogólnych, będące konsekwencją wykonania wyroku TS UE z 6 maja 2010 r. (sprawa C-311/09).
Czy jakieś elementy noweli są wynikiem postulatów podatników?
Owszem. Nowelizacja z 9 czerwca br. oprócz zmian dostosowujących do przepisów unijnych przewiduje również oczekiwane przez przedsiębiorców zmiany w zakresie doprecyzowania katalogu odpadów przetwarzalnych, do których stosuje się mechanizm odwrotnego obciążenia (tzw. reverse charge), oraz zmiany o charakterze upraszczającym dotyczące przeliczania kursów przy usługach wstępu na imprezy masowe, służące w szczególności sprawnej organizacji Euro 2012.