Z usługami medycznymi wiążą się różnego rodzaju preferencje podatkowe, w tym w podatku od nieruchomości, podatku dochodowym od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług. Korzystanie z preferencji powoduje jednak czasem ograniczenia, np. w prawie do odliczenia VAT.

Budynki z niższą stawką

Obecnie budynki lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych, zajęte przez podmioty udzielające tych świadczeń, są opodatkowane niższą stawką podatku od nieruchomości. Stawka maksymalna ustalona na 2011 rok wynosi 4,27 zł za 1 mkw. powierzchni użytkowej, podczas gdy stawka maksymalna dla działalności gospodarczej niezwiązanej z działalnością medyczną wynosi 21,05 zł za 1 mkw. powierzchni użytkowej. Co więcej, preferencyjną stawką opodatkowane są zarówno pomieszczenia główne (np. sala operacyjna), jak i pomieszczenia pomocnicze (np. toaleta, stołówka itp.).
Stan ten dotyczy jednak roku obecnego (od 1 stycznia 2011 r.). Wcześniej istniały rozbieżności, które sądy administracyjne starały się rozstrzygnąć. Spory te są rozstrzygane do dziś, o czym świadczy m.in. wyrok WSA w Rzeszowie z 24 maja 2011 r. (sygn. akt I SA/Rz 182/11, nieprawomocny). Mimo że orzeczenie sądu dotyczyło starego stanu prawnego (sprzed 1 stycznia 2011 r.), WSA orzekł, że preferencyjna stawka podatku dla działalności w zakresie udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczy nie tylko pomieszczenia głównego, w którym skarżąca świadczy usługi stomatologiczne, ale również pomieszczeń pomocniczych. Chodzi o rejestrację, korytarz i sanitariaty, bez których – jak stwierdził sąd – wykonywanie świadczeń zdrowotnych nie byłoby możliwe.

Zakres ulgi ograniczony

Wyrok rzeszowski jest jednak wyjątkiem. W innych wyrokach sądy uznawały, że preferencyjną stawką opodatkowane są wyłącznie pomieszczenia bezpośrednio związane z działalnością w zakresie świadczeń zdrowotnych.
Przykładowo orzekł tak WSA w Bydgoszczy (wyrok z 28 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Bd 11/11, prawomocny). Sąd zwrócił uwagę m.in. na zmiany, które zostały wprowadzone nowelizacją ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (od 1 stycznia tego roku) i stwierdził, że oznacza to, że przed zmianą przepisów z preferencyjnej stawki mogły korzystać jedynie pomieszczenia stricte zajęte na udzielanie świadczeń zdrowotnych.
Pozostałe były więc opodatkowane innymi stawkami. Bydgoski sąd uznał, że czasowe i sporadyczne wykorzystywanie pomieszczeń zakwaterowania kuracjuszy do udzielania świadczeń zdrowotnych uzależnione od losowych zdarzeń (choroba kuracjusza) nie zmienia istoty tych pomieszczeń z pomieszczeń zamieszkiwania na pomieszczenia zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych.
W efekcie pomieszczenia te były opodatkowane stawką właściwą dla prowadzenia działalności gospodarczej.
Powyższe, niekorzystne dla podatników stanowisko potwierdził też WSA w Gliwicach (wyrok z 27 października 2010 r., sygn. akt I SA/Gl 647/10, prawomocny).

Bez odliczenia

Sądy zwracają również uwagę, że z prawa do odliczenia VAT nie może korzystać podmiot, który nie jest podatnikiem VAT. Sytuacja ta dotyczy oddziałów niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej (NZOZ). Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z 19 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Kr 2096/10, nieprawomocny), biorąc pod uwagę organizację w spółce jawnej i fakt, że NZOZ są oddziałami tej spółki, to nie można uznać, że oddziały są podatnikami VAT. Sąd wyjaśnił, że nie ma znaczenia to, że oddziały NZOZ prowadzą działalność w zakresie udzielania usług medycznych. W efekcie oddziałom nie przysługuje prawo do odliczenia VAT od nabywanych towarów i usług.
Sąd orzekł również, że oddziałom nie należy się zwrot podatku od towarów i usług. Jak uzasadniał, zakupy towarów i usług, które nabywał oddział, nie są niezbędne do dokonywania transakcji podlegających zwolnieniu (zwolnione są: opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze).
Ważne!
Maksymalna stawka podatku od nieruchomości od budynków związanych z prowadzeniem działalności w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych nie może przekroczyć rocznie 4,27 zł od 1 mkw. powierzchni użytkowej