Karę porządkową fiskus może nałożyć w toku postępowania podatkowego na stronę, pełnomocnika strony, świadka, biegłego, którzy nie stawiają się na jego wezwania bez uzasadnionej przyczyny. Sankcjonowana jest również bezzasadna odmowa złożenia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przedmiotu oględzin, a także opuszczenie bez zezwolenia organu podatkowego miejsca przeprowadzenia czynności przed jej zakończeniem.
Kary porządkowej nie wymierza się stronie, którą jest m.in. podatnik, gdy przesłuchanie jej następuje po wyrażeniu przez nią zgody. Maksymalna wysokość kary porządkowej wynosi 2,6 tys. zł, czyli tyle samo co w roku poprzednim, zaś wymierzana jest ona w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Termin płatności wynosi siedem dni od dnia doręczenia postanowienia. W tym samym terminie organ podatkowy może na wniosek ukaranego uchylić postanowienia, jeżeli uzna za usprawiedliwione jego niestawiennictwo lub niewykonanie innych obowiązków.
Kary porządkowe mogę być nakładane również w toku kontroli podatkowej na kontrolowanego, osobę upoważnioną do reprezentowania kontrolowanego, jak również biegłego za te same zachowania co w postępowaniu podatkowym. Jednak w tym wypadku zachowania te wyczerpują również znamiona czynu zabronionego polegającego na udaremnianiu lub utrudnianiu wykonania czynności kontrolnej. Wymierzenie kary porządkowej oraz kary grzywny za to samo zachowanie będzie niezgodne z prawem, podobnie jak miało to miejsce w przypadku wymierzania kar przewidzianych w kodeksie karnym skarbowym po uprzednim ustaleniu dodatkowego zobowiązania podatkowego w VAT.
Podstawa prawna
Art. 262 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).