Wartość środka trwałego w budowie obejmuje ogół kosztów pozostających w bezpośrednim związku z jego wytworzeniem.

Przygotowując się do egzaminu sprawdzającego kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy, należy dokładnie zapoznać się z zakresem tematycznym. Warto pamiętać, że obejmuje on znacznie szerszy zakres niż przepisy ustawy o rachunkowości i zasady ewidencji. Księgowy przystępujący do egzaminu musi znać również prawo: pracy, cywilne, spółek handlowych, karne skarbowe, a także wszystkie przepisy z zakresu prawa podatkowego. Całkowity zakres tematyczny zawarty jest w załączniku nr 2 do rozporządzenia ministra finansów z 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz.U. nr 120, poz. 1022 z późn. zm.).
Przykładowe zadanie z rachunkowości, które może wystąpić na egzaminie, może dotyczyć następującego stanu prawnego: w związku z budową nowego obiektu spółka musi zlikwidować środek trwały. Nieumorzona jego część wynosi 3,5 tys. zł. Spółka poniosła również koszty usługi likwidacyjnej w wysokości 1,5 tys. zł.
W tym przypadku warto zwrócić uwagę na definicję zawartą w art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem koszt wytworzenia środków trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:
  •  niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,
  •  koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.
Ponieważ likwidacja jest konieczna, aby rozpocząć budowę nowego środka trwałego, koszty będą zwiększać jego wartość początkową. Dlatego też nieumorzoną wartość środka trwałego - 3,5 tys. zł należy zaewidencjonować zapisem: strona Wn konta 080 „Środki trwałe w budowie”, strona Ma konta 010 „Środki trwałe”. Natomiast opłatę za likwidację - 1,5 tys. zł (w przykładzie nie jest uwzględniany VAT) należy ująć zapisem: Wn konta 080 „Środki trwałe”, strona Ma konta 240 „Inne rozrachunki”.
AGNIESZKA POKOJSKA