Jeżeli dostawa towaru następuje z innego kraju unijnego do Polski, to miejscem jego dostawy jest to inne państwo UE. Zatem pośrednictwo w tego rodzaju dostawie towarów nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce.

Wielu przedsiębiorców zajmuje się pośrednictwem w dostawie towarów. Coraz częściej polskie firmy pośredniczą w dostawie urządzeń od producentów z innych krajów Unii Europejskiej. Często jednak powstają problemy, jak rozliczać tego rodzaju działalność.
Odpłatna dostawa
Otóż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Wynika to z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Z kolei ogólna zasada określająca miejsce opodatkowania przy świadczeniu usług została wyrażona w art. 27 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tą regulacją, w przypadku świadczenia usług, miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania (z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28).
Z kolei do usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, związanych bezpośrednio z dostawą towarów, odnosi się art. 28 ust. 5 pkt 2 lit. c) wspomnianej ustawy. Unormowanie to stanowi, że miejscem świadczenia tych usług jest miejsce dokonania dostawy towarów.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym znajdują się w momencie rozpoczę- cia wysyłki lub transportu do nabywcy.
Jeżeli zatem dostawa towaru następuje z innego kraju Unii Europejskiej do Polski, to miejscem dostawy towarów jest to inne państwo UE.
Wynika z tego, że zgodnie z art. 28 ust. 5 pkt 2 lit. c) w związku z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, świadczona przez podatnika usługa pośrednictwa w tego rodzaju dostawie towarów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.
Obrót samochodami
Wykonywane są też specyficzne usługi pośrednictwa. Otóż zdarza się, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorca świadczy usługi w zakresie pośrednictwa w kupnie lub sprzedaży, na zlecenie osób trzecich, samochodów osobowych na terenie kraju.
Minister finansów zwolnił od podatku od towarów i usług między innymi czynności wynikające z umowy pośrednictwa lub innej umowy, w przypadku których podstawę opodatkowania dla zleceniobiorcy stanowi kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonane usługi, pomniejszona o kwotę podatku. Przepisy regulujące te kwestie zawarte są w par. 9 ust. 1 rozporządzenia z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.). Jednocześnie w par. 9 ust. 4 wspomnia- nego rozporządzenia znajduje się zastrzeżenie, że zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się do podatników wykonujących między innymi czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.
Wyroby akcyzowe
W świetle art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b) ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 lub 9, nie stosuje się między innymi do pośredników dokonujących czynności związanych z towarami opodatkowanymi podatkiem akcyzowym. Samochody osobowe, już z mocy samego prawa, są wyrobami akcyzowymi, co wynika jednoznacznie z przepisów ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.).
Zatem pośrednicząc w kupnie- -sprzedaży samochodów osobowych, będących bezsprzecznie wyrobami akcyzowymi, nie jest podatnik uprawniony od momentu dokonania pierwszej dostawy tego rodzaju towaru do korzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9, jak też w rozumieniu art. 113 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w par. 9 ust. 4 pkt 3 wspomnianego rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.
DOSTAWA URZĄDZEŃ OD FIRMY Z WIELKIEJ BRYTANII
Wnioskodawca pośredniczy w dostawie urządzenia sita farmaceutycznego od producenta - firmy z Wielkiej Brytanii. Wnioskodawca zwraca się z pytaniem, czy wystawiając fakturę prowizyjną za pośrednictwo w tej transakcji może nie naliczać podatku od towarów i usług i wskazać miejsce opodatkowania usługi w Wielkiej Brytanii.
W przedstawionym stanie faktycznym dostawa towaru następuje z Wielkiej Brytanii do Polski, zatem miejscem dostawy towarów jest Wielka Brytania.
Oznacza to, że zgodnie z art. 28 ust. 5 pkt 2 lit. c) w związku z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, świadczona przez podatnika usługa pośrednictwa w dostawie przedmiotowego sita farmaceutycznego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.
(Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów, nr 1438/VAT2/443-71/07/214-79/JB z 20 sierpnia 2007 r.).
NIE MOŻNA KORZYSTAĆ ZE ZWOLNIENIA
W świetle art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług zwolnień, o których mowa w ust. 1 lub 9, nie stosuje się między innymi do pośredników dokonujących czynności związanych z towarami opodatkowanymi podatkiem akcyzowym. Samochody osobowe, już z mocy samego prawa, są wyrobami akcyzowymi, co wynika jednoznacznie z przepisów ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.) - konkretnie z załącznika nr 1, poz. 59 do tejże ustawy. Wyrobem akcyzowym jest towar wymieniony w załączniku nr 1 poz. 59 do ustawy o podatku akcyzowym, niezależnie od tego, czy podatek został wcześniej zapłacony przez producenta bądź importera czy też nie.
W tej sytuacji występuje okoliczność wymieniona w par. 9 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia, tj. wykonywane są czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.
Zatem pośrednicząc w kupnie-sprzedaży samochodów osobowych, będących bezsprzecznie wyrobami akcyzowymi, nie jest Pan uprawniony od momentu dokonania pierwszej dostawy tego rodzaju towaru do korzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub 9, jak też w rozumieniu art. 113 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w par. 9 ust. 4 pkt 3 cyt. wyżej rozporządzenia ministra finansów.
(Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika I Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy, nr PP1.1-0443-2/07 z 16 lipca 2007 r.).
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
krzysztof.tomaszewski@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 5, 22, 28, 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
■ Par. 9 ust. 1 rozporządzenia z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.).
■ Załącznik do ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.).