Podatnicy, którzy roczny PIT chcą rozliczyć przez płatnika, muszą złożyć PIT-12. Oświadczenie PIT-12 trzeba złożyć najpóźniej 10 stycznia – potwierdza MF.
Podatnicy, którzy chcą rozliczyć swoje dochody za 2010 rok za pośrednictwem płatnika, muszą przed 10 stycznia 2011 r. złożyć płatnikowi oświadczenie na formularzu PIT-12.
Od lat toczy się dyskusja na temat tego, czy ostatnim dniem na złożenie PIT-12 jest 10 stycznia, czy raczej data przed tym dniem. Ministerstwo Finansów na naszą prośbę rozwiewa wątpliwości.
– Ostatnim dniem na złożenie PIT-12 jest 10 stycznia – potwierdza resort.
Dla kogo zatem opłacalne jest rozliczenie za pośrednictwem płatnika? Zdaniem ekspertów dla podatników, którzy uzyskują przychody z jednego źródła i nie mają prawa do żadnych ulg podatkowych.

Termin ustawowy

Rozliczenia rocznego podatku dochodowego z reguły dokonuje sam podatnik. Jak przypomina Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w Dewey & LeBoeuf, na nim również ciąży odpowiedzialność z tytułu prawidłowego obliczenia, wykazania oraz zapłaty podatku.
– Podatnik może jednak zdecydować, że za rok podatkowy nie będzie składał rocznej deklaracji podatkowej, a deklarację tę złoży za niego płatnik – wyjaśnia Katarzyna Bieńkowska.
Dodaje, że zakład pracy może jako płatnik zostać zobowiązany nie tylko do ustalania i pobierania zaliczki na podatek dochodowy od uzyskanych przez pracowników dochodów, ale też do obliczenia podatku rocznego i złożenia za pracownika rozliczenia rocznego.
Ewa Opalińska, doradca podatkowy w kancelarii Gide Loyrette Nouel, wyjaśnia, że pracodawca jest zobowiązany do rozliczenia rocznego pracownika, o ile przed 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym otrzyma od pracownika oświadczenie na druku PIT-12. Literalna wykładnia ustawy o PIT prowadzi do wniosku, że oświadczenie, na podstawie którego pracowała, ma obowiązek rocznego rozliczenia pracownika, można złożyć jedynie przed 10 stycznia.
– Jeżeli pracownik złoży PIT-12 10 stycznia, pracodawca może, ale nie musi dokonać rozliczenia – uważa Ewa Opalińska.
Jej zdaniem, z uwagi na fakt, że termin ten w 2011 roku wypada w poniedziałek, najbezpieczniej będzie złożyć oświadczenie do piątku 7 stycznia, a w przypadku osób korzystających z urlopu z okazji długiego weekendu do środy 5 stycznia włącznie.
– W tej sytuacji nie będzie wątpliwości co do istnienia obowiązku rozliczenia pracownika przez pracodawcę – podpowiada Ewa Opalińska.
Katarzyna Bieńkowska zauważa, że za przekazanie uznać należy również alternatywne formy dopełnienia terminu, z których najpopularniejszą jest wysłanie oświadczenia drogą pocztową. Nasza rozmówczyni sugeruje, że najbezpieczniej nadać list polecony w piątek lub nawet w trakcie weekendu, albo – żeby uniknąć jakichkolwiek wątpliwości, złożyć druk w bieżącym tygodniu. Najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem byłoby więc złożenie oświadczenia do piątku 7 stycznia włącznie.



Oświadczenie po 10 stycznia

Termin na złożenie PIT-12 jest terminem materialno-prawnym i nie może zostać przekroczony.
Joanna Patyk, doradca podatkowy, właściciel Kancelarii Podatkowej Tax & Business, mówi, że gdy oświadczenie zostanie złożone po ustawowym terminie, pracodawca nie będzie miał obowiązku do złożenia rocznego rozliczenia podatku za 2011 rok za pracownika. Oświadczenie PIT-12 służy bowiem do przeniesienia obowiązku złożenia rocznego zeznania z pracownika na pracodawcę. Pracodawca, posiadając wcześniej złożone oświadczenie PIT – 12, jest zobowiązany do złożenia rocznego rozliczenia za i w imieniu pracownika.
– Nie oznacza to jednak, że pracodawca nie może w takim przypadku rozliczyć pracownika. Będzie to zależało wyłącznie od jego woli – zastrzega Katarzyna Bieńkowska.
Jednocześnie podkreśla, że na podstawie PIT-12 płatnik złoży za podatnika deklarację roczną na druku PIT-40 (zakład pracy) lub PIT-40A (organy rentowe). Na złożenie tej deklaracji płatnik ma czas do końca lutego 2011 r. Po złożeniu PIT-12 podatnik nie otrzyma do końca lutego informacji PIT-11, płatnik prześle mu oraz bezpośrednio do urzędu skarbowego w terminie do końca lutego deklarację roczną.

Możliwy indywidualny PIT

Złożenie PIT-12 w terminie zwalnia pracownika z konieczności samodzielnego rozliczenia się z fiskusem, natomiast nie pozbawia go takiej możliwości. Ewa Opalińska przypomina, że w rozliczeniu rocznym sporządzanym przez pracodawcę nie może on uwzględnić np. wspólnego rozliczenia małżonków. W związku z tym złożenie rozliczenia rocznego w terminie ustawowym, tj. do 30 kwietnia roku następującego po danym roku podatkowym, może być istotne szczególnie dla tych podatników, którzy chcieliby skorzystać z niektórych ulg podatkowych czy też innych form rozliczenia.
– Rozliczenie roczne za pośrednictwem płatnika jest udogodnieniem dla tych z podatników, którzy nie chcą tracić czasu, energii i czy też ewentualnych kosztów na złożenie rozliczenia rocznego samodzielnie – komentuje Ewa Opalińska.
Z kolei Joanna Patyk dodaje, że roczne rozliczanie sporządzane przez pracodawcę nie jest korzystne dla podatnika mającego możliwość odliczenia ulg.
W sytuacji gdy pracownik, pomimo wcześniej złożonego formularza PIT-12, pragnie sam złożyć roczne rozliczenie swoich dochodów, ma taką możliwość. Jest to wówczas – jak stwierdza Joanna Patyk – drugie zeznanie roczne (pierwsze złożył w naszym imieniu pracodawca), które jest tak naprawdę korektą wcześniej złożonego zeznania przez pracodawcę. Warto więc wraz z zeznaniem rocznym przedstawić pismo wyjaśniające przyczyny ponownego złożenia zeznania rocznego.

Odpowiedzialność za zeznanie

Na koniec zostało nam rozstrzygnięcie, kto odpowiada za wypełniony PIT. Według Ewy Opalińskiej płatnik odpowiada za poprawność ustalenia podstawy opodatkowania do wysokości zaliczki na podatek, do której pobrania jest zobowiązany. Przepisy ustawy o PIT wskazują, że podatek do zapłaty wynikający z zeznania rocznego sporządzanego przez płatnika pobiera się z dochodu podatnika za marzec, ewentualnie na wniosek podatnika z dochodu za kwiecień.
A więc – jak wyjaśnia Ewa Opalińska – zaliczka na podatek za ten okres jest kalkulowana przez płatnika (jeżeli dana umowa jest kontynuowana). Skoro zatem płatnik jest odpowiedzialny za poprawność kalkulacji tej zaliczki, w rezultacie odpowiada za zaniżenie bądź nieujawnienie do podstawy opodatkowania dochodów w zeznaniu rocznym sporządzanym dla podatnika.