Rozliczenia - Do 22 września Komisja Europejska czeka na opinie państw Unii Europejskiej, organów podatkowych i doradców podatkowych na temat problemów i ich rozwiązywania w zakresie transgranicznego opodatkowania spadków.
Komisja Europejska ogłosiła rozpoczęcie konsultacji w sprawie zwalczania problemów związanych z transgranicznym opodatkowaniem spadków w Unii Europejskiej.
Kłopoty związane są przede wszystkim z przyznawaniem większych przywilejów przy rozliczaniu spadków podatnikom mającym rezydencję podatkową w danym kraju. Drugi problem to podwójne opodatkowanie majątku.

Migracja podatników

W ostatnich latach z powodu migracji ludności obywatele UE posiadają krewnych oraz majątek zlokalizowany w innych państwach członkowskich.
– Otrzymując zagraniczny spadek, można być objętym podatkiem w dwóch krajach – zauważa Anna Drabik, ekspert w BDO.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizny (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 93, poz. 768) nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu w Polsce.
– Kwestia konieczności podwójnego opodatkowania spadku znajdującego się za granicą może stanowić dla polskiego podatnika istotny problem – uważa Katarzyna Sala, prawnik w Auxilium.
Dodaje, że w razie nabycia przez podatnika w drodze spadku własności rzeczy znajdujących na obszarze państwa, którego przepisy przewidują konieczność uiszczenia przez spadkobiorcę podatku ze względu na fakt, że masa spadkowa znajduje się na terytorium tego państwa, polski podatnik będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadku nie tylko w Polsce, ale również w kraju, na którego terytorium znajduje się masa spadkowa.
Warto zaznaczyć, że poszczególne państwa, nie tylko te wchodzące w skład Unii Europejskiej, starają się uregulować tę kwestię w zawieranych przez siebie umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.
– Jednak poszczególne umowy mogą niekiedy przewidywać różne rozwiązania, dlatego właśnie inicjatywa Unii mająca na celu ujednolicenie przepisów prawa spadkowego jest tak istotna – ocenia Katarzyna Sala.
Anna Drabik zastrzega, że podatnik może potraktować podatek zagraniczny jako jeden z ciężarów obciążających spadek, a zatem odliczyć go od podstawy opodatkowania, jednak odliczenie takie nie spowoduje całkowitego zlikwidowania podwójnego opodatkowania, a jedynie ograniczy jego wysokość.
– Majątek położony za granicą w wielu przypadkach będzie podlegać wyższemu opodatkowaniu niż nabywany w tej formie majątek znajdujący się w Polsce – podaje nasza rozmówczyni z BDO.

Nierówność w UE

W zakresie opodatkowania spadków mamy do czynienia z nierównością na terenie UE. Anna Drabik zwraca uwagę, że majątek wchodzący w skład spadku może zostać opodatkowany w więcej niż jednym państwie członkowskim, i to na różnym poziomie. Ujednolicenie prawa spadkowego na terytorium UE – jak podpowiada Anna Drabik – powinno się opierać na zharmonizowaniu wewnętrznych przepisów prawa majątkowego w poszczególnych krajach oraz jednolitych zapisach w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Z kolei Katarzyna Sala radzi, aby Unia określiła, jaki rodzaj opodatkowania powinny przyjąć państwa członkowskie w odniesieniu do spadków nabywanych przez obywateli tych państw w innym państwie członkowskim oraz ustaliła reguły pierwszeństwa w opodatkowaniu spadku znajdującego się na terenie kilku państw członkowskich.
Konsultacje w ramach Wspólnoty
W dokumencie przedstawionym do publicznych konsultacji podano kilka istotnych problemów z ponadgranicznym opodatkowaniem spadków w UE.
● Istotnym problemem jest rozbieżność istniejąca pomiędzy wewnętrznymi przepisami regulującymi opodatkowanie spadków w 27 państwach członkowskich.
● Większość państw członkowskich (18 z 27) nakłada podatek od spadków lub od majątku, którym opodatkowywani są odpowiednio spadkodawcy lub majątek spadkodawcy. Spośród tych 18 państw 15 pobiera podatek od spadków a 4 podatek od nieruchomości. Jedynym krajem, który nakłada jednocześnie oba te podatki, jest Dania. W związku z tym 9 państw członkowskich nie pobiera podatku od spadku ani podatku od nieruchomości.