Urzędnicy kończą wakacyjne kontrole kas fiskalnych. Jak zaobserwowano, podatnicy najczęściej nie rejestrują w kasach całej sprzedaży.
Wakacyjna akcja Ministerstwa Finansów „Weź paragon” dobiega końca. Dziś jej ostatni dzień. Urzędy kontroli skarbowej (UKS) w ciągu ostatnich dwóch miesięcy miały pełne ręce roboty. Przeprowadzili kilka tysięcy kontroli tylko pod kątem prawidłowości stosowania kas rejestrujących przez przedsiębiorców. Dane zebrane przez nas w 10 na 16 UKS-ów wskazują, że inspektorzy fiskusa wystawili mandaty na łączną kwotę prawie 1,3 mln zł.
– Działania prowadzone przez służby skarbowe są pozytywnie oceniane przez przedsiębiorców działających zgodnie z prawem, płacących rzetelnie należne podatki, ponieważ są one jednym z elementów walki z nieuczciwą konkurencją w postaci sezonowych, nielegalnie działających punktów sprzedaży. Te prewencyjne działania znacząco ograniczają szarą strefę – ocenia Jolanta Strojna z UKS w Kielcach.
Wydane mandaty
Liczba mandatów wydawanych przez poszczególne urzędy jest różna. Zależy od wielkości województwa i jego atrakcyjności turystycznej.
– Województwo podkarpackie jest obszarem, na terenie którego znajduje się wiele miejscowości turystycznych. Działalności gospodarczej o charakterze sezonowym szczególnie sprzyja okres wakacyjny. Niestety sprzedawcy w tym czasie zapominają o zaewidencjonowaniu całości obrotu w kasie fiskalnej lub wydaniu paragonu, a niektórzy świadomie zaniżają obroty, by płacić niższe podatki. Potwierdzają to dane – podkreśla Teresa Piechowicz z UKS w Rzeszowie.
Grażyna Hermann-Perek z UKS w Poznaniu dodaje, że w okresie letnim urzędnicy swoje działania skupili na miejscowościach wypoczynkowych oraz tam, gdzie organizowane są letnie imprezy typu festyny.
Przejdźmy więc do konkretnych danych. W woj. świętokrzyskim wystawiono 376 mandatów, w opolskim 38, w podkarpackim 510, w wielkopolskim 428, w łódzkim 545, w lubuskim 23 mandaty, w lubelskim 687 mandatów, w dolnośląskim 717, w mazowieckim 340. Rekord pobiło woj. zachodniopomorskie.
– Do tej pory (od 25 czerwca 2010 r.) w omawianym zakresie (postępowania mandatowe) nałożono 1300 mandatów na kwotę 340 tys. zł – wylicza Bogusław Jóźwik z UKS w Szczecinie.
Z kolei Anna Baran z UKS w Zielonej Górze zwraca uwagę, że urzędnicy od wielu lat kontrolują prawidłowość ewidencjonowania sprzedaży, jednak skala nieprawidłowości w tym zakresie jest nadal ogromna. Liczba nałożonych grzywien w okresie wakacyjnym w bieżącym roku jest ponad- dwukrotnie większa niż w ubiegłym.
Wykryte błędy
Stwierdzone przez urzędników nieprawidłowości najczęściej dotyczyły nierejestrowania na kasach fiskalnych transakcji sprzedaży bądź niewprowadzenia ewidencji sprzedaży.
Mariola Grabowska z UKS w Łodzi podkreśla, że sporadycznie ujawniano brak kasy fiskalnej. Częściej zdarzało się, że kasa była wyłączona i znajdowała się na zapleczu punktu sprzedaży. Takie sytuacje były nagminne np. na imprezach plenerowych i dotyczyły placówek handlowych i gastronomicznych.
Zaobserwowano także, że pokusa ukrycia części obrotów i tym samym zapłacenia niższego podatku znacznie wzrasta w dni wolne od pracy lub w godzinach wieczornych.
– Dlatego działania kontrolne coraz częściej prowadzone są poza godzinami pracy inspektorów, po to by skutecznie zniechęcić przedsiębiorców do uprawiania takiego procederu – ostrzega Mariola Grabowska.
Teresa Piechowicz podkreśla, że w tym roku po raz pierwszy inspektorzy kontroli skarbowej w czasie trwania wakacji rozdają specjalne ulotki informacyjne zatytułowane „Weź paragon” zarówno sprzedawcom, jak i kupującym. Można je zobaczyć u przedsiębiorców, bowiem niektórzy z nich decydują się na ich wystawienie w miejscu prowadzenia działalności.
– Akcja ta spotyka się ze zrozumieniem zarówno sprzedawców, jak i kupujących. Ci drudzy dowiadują się, jakie korzyści osiągają, odbierając od sprzedawców paragon z kasy fiskalnej – argumentuje nasza rozmówczyni z rzeszowskiego UKS.
Nasi rozmówcy z UKS wskazywali, że podatnicy, tłumacząc się wykazać z błędów, potrafią się ułańską fantazją.
Tłumaczenia podatników
Marek Kostyła z UKS w Lublinie zauważa, że nieuczciwi sprzedawcy zazwyczaj tłumaczyli się pośpiechem i nieuwagą. A Janusz Kozłowski z UKS we Wrocławiu cytuje za podatnikami: „zawsze ewidencjonuję sprzedaż w kasie fiskalnej, tylko raz się zdarzyło”, „nie rejestrowałem sprzedaży, bo miałem brudne ręce i nie chciałem uszkodzić kasy”, „ja o niczym nie wiem, jestem tylko pracownikiem sezonowym”.
Z kolei Agnieszka Derkacz z UKS w Opolu stwierdza, że najczęściej pojawiającymi się tłumaczeniami w związku z nieewidencjonowaniem lub niewydawaniem paragonów jest pośpiech i zamieszanie podczas sprzedaży, natomiast w przypadku braku kasy fiskalnej jest to brak wiedzy o istniejącym obowiązku posiadania kasy. Miała miejsce również sytuacja, gdy podatnik tłumaczył się, że przyczyną niewydawania paragonów jest zaśmiecanie terenu wokół kiosku przez klientów, a w konsekwencji tego straż miejska karze sprzedawcę za zanieczyszczanie środowiska.
Jolanta Strojna przypomina sobie przypadek, gdy w punkcie gastronomicznym, gdzie były dwie osoby sprzedające, z przeprowadzonej przez kontrolujących obserwacji wynikało, że sprzedaż nie jest nigdzie ewidencjonowana. Inspektor podjął czynności po wylegitymowaniu się tym osobom, zadał pytanie, w jaki sposób ewidencjonowane są przychody, osoby milczały, na pytanie, czy jest kasa fiskalna, brak było odpowiedzi, czy państwo są pracownikami, czy właścicielami – pada odpowiedź, że są pracownikami. Inspektor zadał pytanie o kasę fiskalną jeszcze raz, w odpowiedzi usłyszał, że kasa, owszem, jest, natomiast w sklepie obok, a przychód z usług gastronomicznych nie jest ewidencjonowany nigdzie. Zaraz po tym jedna z tych osób przyznała się, że jest właścicielem. Za nieewidencjonowanie obrotów na kasie pracownica została ukarana mandatem karnym w kwocie 300 zł. Natomiast w stosunku do właściciela zostało wszczęte postępowanie przygotowawcze.
Kontrole prowadzone są cały rok
Wiesława Dróżdż, Ministerstwo Finansów
Kontrole kas fiskalnych przeprowadzane są przez cały rok. Jednak w okresach wakacji i ferii zimowych organizujemy je głównie w miejscowościach turystycznych. Tegoroczna, letnia akcja przybrała również nietypową formę, ponieważ na jej potrzeby zostały wydrukowane specjalne ulotki, które trafiały do rąk zarówno sprzedawców, jak i kupujących. W ten sposób dotarliśmy do szerszej grupy osób z informacją o korzyściach płynących z zachowania paragonu za zakupiony towar, jak i z prowadzenia rzetelnej ewidencji w kasach. Kontrole kas fiskalnych to niewątpliwe wsparcie dla uczciwej konkurencji, dlatego też będą kontynuowane.