Programy motywacyjne dla pracowników, które opierają się na przyznaniu im akcji, mogą mieć różną konstrukcję. Pracownicy mogą nabyć akcje po cenie obniżonej lub nieodpłatnie. Akcje mogą być wydane przez podmiot z grupy kapitałowej, który w stosunku do otrzymującego akcje nie jest pracodawcą. Niekiedy pracownicy mogą otrzymać akcje podmiotu innego, niż ten, w którym są zatrudnieni. To jednak szczegóły danej oferty spółki dla pracowników decydują o tym, czy powstaną obowiązki podatkowe dla pracownika.
Zdaniem Filipa Siwka, doradcy podatkowego z Kancelarii SWS, preferencja podatkowa dla pracowników obejmujących akcje przewiduje odroczenie momentu opodatkowania dochodu do czasu sprzedaży tych akcji. Skutki podatkowe otrzymania akcji reguluje art. 24 ust. 11 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Jednak odroczenie opodatkowania ma zastosowanie tylko w dwóch przypadkach. Pierwszy przypadek dotyczy objęcia akcji, przez co należy rozumieć sytuację, w której przekazanie akcji następuje w wyniku utworzenia i wydania nowych akcji (zgodnie z kodeksem spółek handlowych akcje już istniejące podlegają nabyciu, a nie objęciu). Drugi przypadek dotyczy nabycia akcji od spółki kapitałowej, która objęła te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji.
– Spełnienie tych warunków powoduje, że pracownicy otrzymujący akcje nie podlegają opodatkowaniu z tego tytułu na dzień ich otrzymania– wyjaśnia Filip Siwek. Obowiązek zapłaty podatku powstanie dopiero w memencie sprzedaży akcji otrzymanych w ramach programu pracowniczego. Dochód ze zbycia akcji podlega opodatkowaniu podatkiem 19-proc.