Od sprzedaży wyrobów akcyzowych, gdy akcyza została określona przez urząd celny w związku z zamknięciem składu podatkowego, nie powinien być powtórnie naliczany podatek przez syndyka.
Problematyczne jest, czy w momencie sprzedaży i wydania towaru przez syndyka w toku postępowania upadłościowego ciąży na upadłym (jego obowiązki w tym zakresie realizuje syndyk masy upadłościowej) obowiązek zapłaty akcyzy, skoro urząd celny naliczył ją od wyrobów alkoholowych, zamykając skład podatkowy w przedsiębiorstwie, a następnie zgłosił do sądu wynikającą z powyższej decyzji wierzytelność i dochodzi jej w postępowaniu upadłościowym (artykuł w DGP nr 100 z 25 maja 2010 r.).
Pogląd, jakoby syndyk sprzedający wyroby akcyzowe podczas toczącego się postępowania upadłościowego musiał doliczać akcyzę, wydaje się błędny. Podstawową cechą konstrukcyjną podatku akcyzowego, odróżniającą od innych podatków pośrednich np. VAT, jest jednofazowy charakter opodatkowania. Oznacza to, że podatek ten powinien być pobierany na pierwszym szczeblu obrotu, a każda kolejna transakcja, której przedmiotem są wyroby akcyzowe nie powinna podlegać opodatkowaniu (wyrok WSA z 27 czerwca 2006 r. sygn. akt I SA/Bk164/ 2006). Ustawa o podatku akcyzowym stanowi, że przedmiotem opodatkowania akcyzą jest wyprowadzenie ze składu podatkowego wyrobów akcyzowych. Z opisanego stanu faktycznego wynika, że nastąpiło to w momencie zamknięcia składu podatkowego, czyli tego dnia powstał obowiązek podatkowy. Skoro w stosunku do wyrobów akcyzowych powstał – na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym – obowiązek podatkowy na skutek zamknięcia składu podatkowego, a więc jednej z czynności konstytuujących powstanie obowiązku podatkowego, to nie może ten obowiązek w stosunku do tych samych wyrobów powstać po raz drugi.
Zatem sprzedaż wyrobów akcyzowych, co do których została określona kwota akcyzy w należnej wysokości przez urząd celny w związku z zamknięciem składu podatkowego, nie powoduje powstania powtórnie obowiązku podatkowego w akcyzie.
Stanowisko zaprezentowane powyżej zostało potwierdzone interpretacjami indywidualnymi ministra finansów: z 23 października 2009 r. nr IPPP3-443-634/09-4/JK i 15 września 2008 r. nr IPPP2-443-969/08-2/KK.
Można dodać, że analogiczna sytuacja będzie, gdy sprzedaż towarów akcyzowych odbywa się nie w toku postępowania upadłościowego, ale np. postępowania likwidacyjnego.
Ważne
W przypadku wyrobów akcyzowych zharmonizowanych akcyza powinna być płacona na pierwszym szczeblu obrotu, który dokonywany jest poza procedurą zawieszenia poboru