Za odpłatną dostawę uważa się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem. Jest to w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od powyższych czynności, w całości lub w części. Wyjątek dotyczy drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.
Uzasadnieniem opodatkowania nieodpłatnego przekazania składników majątku podatnika jest to, że w takich przypadkach staje się on niejako konsumentem przekazywanych towarów. Nikt już za wydawane towary nie zapłaci, więc następuje zakończenie ciągu naliczania i odliczania VAT, który powinien obciążać wydającego te towary. Nieodpłatne dostawy podlegają opodatkowaniu wyłącznie, gdy przekazanie nie jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Od 1 czerwca 2005 r. przepisy o VAT nie nakazują opodatkowywania wydania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem np. w ramach programów lojalnościowych. Potwierdza to orzecznictwo NSA (por. wyrok z 23 marca 2009 r. wydany w składzie siedmiu sędziów; sygn. akt I FPS 6/08). Sąd stwierdził, że przekazanie przez podatnika bez wynagrodzenia towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele związane z tym przedsiębiorstwem nie stanowi dostawy towarów, nawet jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów.

Mirosław Michna, doradca podatkowy, partner, Doradztwo Podatkowe KPMG