W stanie prawnym obowiązującym od 1 czerwca 2005 r. nieodpłatne wydanie towarów na cele związane z przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu VAT. Potwierdził to w kolejnym wyroku NSA (wyrok z 27 listopada 2009 r.; sygn. akt FSK 1578/09). Co to oznacza dla przedsiębiorców?
Wyrok ten potwierdza, że nieodpłatne wydanie towarów na cele związane z przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu VAT, nawet jeżeli przy nabyciu tych towarów przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Trzeba jednak zwrócić uwagę, że brak opodatkowania VAT nieodpłatnych przekazań towarów, które nie stanowią próbek lub drobnych prezentów, na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, może być niezgodny z Dyrektywą 2006/112/WE. Potwierdził to jednoznacznie NSA we wcześniejszym wyroku z 23 marca 2009 r. (sygn. akt I FPS 6/80). Jednocześnie w tym samym wyroku NSA słusznie uznał, że nie może odstąpić od zastosowania wyłączenia od opodatkowania VAT wszelkich nieodpłatnych przekazań towarów związanych z działalnością gospodarczą podatnika, gdyż reguła ta jasno wynika z obowiązującej ustawy o VAT. Jeżeli zaś ustawa daje podatnikom więcej praw niż dyrektywa, bezpośrednie stosowanie dyrektywy jest niedopuszczalne.
Niemniej NSA rekomendował polskiemu ustawodawcy już w wyroku z 23 marca, by znowelizował ustawę o VAT, dostosowując przepisy krajowe do przepisów dyrektywy. Temu celowi służyć miał jeden z rządowych projektów zmian do ustawy o VAT, który jednak nadal nie wyszedł poza ramy konsultacji wewnątrz Rady Ministrów. Można zatem przypuszczać, że zmiana przepisów w zakresie skutków prawnych VAT nieodpłatnych przekazań towarów nie nastąpi wcześniej niż w II kwartale 2010 r. Oznacza to, że polscy podatnicy jeszcze przez co najmniej kilka miesięcy mogą się cieszyć możliwościami wynikającymi ze źle skonstruowanej polskiej ustawy o VAT. Orzeczenia NSA oznaczają także możliwość występowania do władz skarbowych z wnioskami o stwierdzenie nadpłaty w przypadku VAT już zapłaconego od takich wydań.