Jednym z instrumentów międzynarodowego planowania podatkowego jest tzw. wymiana udziałów (akcji). Konstrukcja ta, wprowadzona do polskiego prawa podatkowego od 1 stycznia 2007 r. pozwala uniknąć opodatkowania w przypadku zbycia udziałów lub akcji polskiej spółki kapitałowej na rzecz innej spółki kapitałowej posiadającej siedzibę w państwie UE lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). Jak podatkowo rozliczać wymianę udziałów?
Artykuł 12 ust. 4d ustawy o CIT stanowi, że w przypadku podatników dokonujących zbycia udziałów (akcji) jednej spółki kapitałowej innej spółce kapitałowej, jeżeli spółka nabywająca oraz spółka zbywająca (obejmująca) podlegają w państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania oraz w zamian za zbywane udziały (akcje) spółka zbywająca otrzyma udziały (akcje) spółki nabywającej albo otrzyma udziały (akcje) spółki nabywającej wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10 proc. wartości nominalnej otrzymanych udziałów (akcji) lub - w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji) i jeżeli w wyniku nabycia udziałów (akcji):
1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są zbywane, albo
2) spółka posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są zbywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce - wtedy do przychodów nie zalicza się wartości otrzymanych udziałów (akcji) w spółce zbywającej i w spółce nabywającej.
Aczkolwiek cytowany przepis nie przewiduje minimalnego wymogu kapitałowego na moment wymiany udziałów, to po przeprowadzeniu wymiany spółka obejmująca z UE lub EOG powinna mieć bezwzględną większość praw głosu w polskiej spółce. W kontekście międzynarodowym ta regulacja efektywnie oznacza to, że wniesienie większościowego pakietu udziałów (akcji) polskiej spółki do spółki zagranicznej w zamian za pakiet udziałów (akcji) spółki zagranicznej z UE lub EOG, będzie neutralne podatkowo. Kolejnym krokiem w planowanej transakcji byłoby ewentualne późniejsze zbycie tego pakietu udziałów (akcji) przez spółkę nabywającą na rzecz osoby trzeciej. Z punktu widzenia międzynarodowego planowania podatkowego istotny jest optymalny wybór jurysdykcji, w której ulokowana ma być spółka nabywająca, tak aby zminimalizować lub nawet zupełnie wyeliminować opodatkowanie w tej wybranej jurysdykcji powstającego w wyniku takiego zbycia zysku kapitałowego.
dr JANUSZ FISZER
partner White & Case, docent UW
Not. EM
