dr ANDRÉ HELIN
prezes BDO Numerica
Podstawowym celem badania na podstawie ustawy o rachunkowości jest wydanie przez biegłego rewidenta pisemnej, uzasadnionej opinii o prawidłowości i rzetelności zbadanego sprawozdania finansowego, czyli jego zgodności z istniejącymi przepisami w zakresie rachunkowości, finansów, praw podatków i praw cywilno-handlowych. Przez jasność i rzetelność należy rozumieć, że sprawozdanie finansowe w sposób pełny, uczciwy i dokładny przedstawia obraz osiągniętych wyników za okres objęty badaniem oraz sytuacji majątkowej i finansowej badanej jednostki na dzień kończący rok obrotowy.
Oprócz sprawozdania finansowego biegły rewident ocenia inne informacje finansowe pochodzące z innych źródeł. Do takich informacji należą: sprawozdanie z działalności jednostki, prospekty emisyjne, publikowane wskaźniki finansowe, plany inwestycyjne i finansowe, sprawozdania GUS oraz wszystkie inne informacje często podawane równolegle z rocznym sprawozdaniem finansowym. Znaczna część takich informacji, zwłaszcza ta wychodząca poza obręb sprawozdania finansowego, w myśl przepisów ustawy o rachunkowości nie jest objęta badaniem biegłego z wyjątkiem obowiązkowej oceny sprawozdania z działalności jednostki. Niemniej jednak biegły powinien jako minimum upewnić się, że te informacje są spójne z danymi sprawozdania finansowego i że w sposób rzetelny odpowiadają aktualnej sytuacji finansowej i możliwościom rozwojowym jednostki.
Biegli rewidenci stosują powszechnie przyjęte metody badania, do których należą badanie metodą systemową, analityczną lub metodą transakcyjną. W praktyce biegły wykorzystuje wszystkie te metody badania, dostosowując je w zależności od wcześniejszej analizy ryzyka i ustalonych kryteriów istotności. Na podstawie zebranych informacji o strukturze prawnej i organizacyjnej badanej jednostki, zastosowanych zasad rachunkowości, jakości systemu kontroli wewnętrznej, wstępnie ustalonego ryzyka i poziomu istotności, ocenia poszczególne obszary, w następstwie całe sprawozdanie finansowe.
Biegły rewident, wydając opinię o rzetelności i prawidłowości danych, powinien krytycznie ocenić zastosowane przez przedsiębiorstwo zasady rachunkowości w odniesieniu do charakteru działalności gospodarczej jednostki, wielkości i rodzaju posiadanych zasobów oraz możliwości poprawnej interpretacji sprawozdania finansowego przez szeroki krąg odbiorców, jakim są akcjonariusze albo udziałowcy, instytucje finansowe, kontrahenci, organy podatkowe.