Czy zabezpieczenie akcyzowe, o którym mowa w art. 43 ustawy o podatku akcyzowym, zabezpiecza kwotę zawieszonego zobowiązania podatkowego związaną z produkowaniem, przetwarzaniem lub magazynowaniem piwa od momentu, gdy wyrób wytworzony na terenie składu podatkowego posiada cechy określone Polską Normą, czyli jest w magazynie wyrobów gotowych (czy jest to brzeczka, którą w żaden sposób nie można nazwać piwem, choć można w niej wyliczyć stopień Plato)? - Skoro zabezpieczenie dotyczy wyrobu akcyzowego, to wyrób powinien posiadać już pełne cechy pozwalające za uznanie go za wyrób akcyzowy. Dopiero od momentu, kiedy taki wyrób zostanie wytworzony, można szacować kwotę związanego z tą produkcją zobowiązania podatkowego i wysokość zabezpieczenia akcyzowego - twierdzi nasz czytelnik w liście do redakcji. O rozwiązanie problemu poprosiliśmy Izbę Celną w Przemyślu oraz Agnieszkę Porębę, eksperta podatkowego z Ernst & Young.

IZBA CELNA W PRZEMYŚLU ODPOWIEDZIAŁA GP
Wysokość złożonego przez browar zabezpieczenia akcyzowego powinna równoważyć zobowiązanie podatkowe, uwzględniające akcyzę wyliczoną od wyrobu gotowego oraz od piwa będącego w toku produkcji.
Uzasadniając tę tezę, należy podkreślić, że zabezpieczenie akcyzowe musi pokrywać w pełni powstające w składzie podatkowym - browarze, zobowiązanie podatkowe. Zważywszy na fakt, że w omawianym przypadku czynnością opodatkowaną jest produkcja piwa, jako podstawę do wyliczenia zobowiązania podatkowego należy przyjąć, ilość wyprodukowanego piwa. Właśnie ta kwestia wymaga szczegółowego wyjaśnienia, ponieważ stanowi istotę problemu. Jak w skomplikowanym i długotrwałym procesie produkcyjnym wskazać moment, od którego brzeczka piwna staje się piwem? Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w przepisach dotyczących zasad opodatkowania akcyzą oraz kontroli obrotu piwem. Z analizy wspomnianych regulacji wynika, że na równi z piwem gotowym należy traktować brzeczkę piwną od momentu jej wybicia z kotła warzelnego. Ustalona bowiem na tym etapie produkcji ilość brzeczki, o określonym ekstrakcie, jest każdorazowo odnotowywana w dokumencie przebiegu gotowania warki oraz w księdze przychodów i rozchodów piwa, gdzie po uwzględnieniu ubytków produkcyjnych stanowi pozycję przychodową. Co za tym idzie, jest podstawą do wyliczenia zapasów i obrotu piwa za dany okres rozliczeniowy. Stwierdzone w trakcie takiego rozliczenia nadwyżki piwa powiększają stany ewidencyjne, natomiast ubytki podlegają opodatkowaniu.
Powstałe w czasie produkcji, magazynowania, przerobu, zużycia lub przewozu piwa ubytki lub niedobory podlegają również akcyzie. Przy czym ubytki lub niedobory powstające podczas wykonywania wspomnianych czynności opodatkowanych zostały zwolnione do wysokości ustalonej w normach przez właściwego naczelnika urzędu celnego dla danego podatnika akcyzy. Przez ubytki piwa rozumie się straty, które powstają w czasie produkcji piwa od wybicia brzeczki z kotła warzelnego, aż do zakończenia wszystkich czynności produkcyjnych i napełnienia piwem naczyń przeznaczonych do transportu lub opakowań jednostkowych.
Reasumując, od momentu wybicia brzeczki z kotła warzelnego, aż do chwili zakończenia procedury zawieszenia poboru podatku akcyzowego, każdy ubytek lub niedobór piwa, przewyższający ustalone przez właściwego naczelnika urzędu celnego dopuszczalne normy, podlega opodatkowaniu. Na powstanie obowiązku podatkowego w tym zakresie nie ma więc wpływu ani faza produkcji, ani właściwości fizykochemiczne piwa.
Ponadto brzeczka piwna od momentu wybicia z kotła warzelnego podlega kontroli i jest rozliczana jako piwo gotowe. W konsekwencji każda czynność, z którą przepisy łączą powstanie obowiązku podatkowego, dokonana zarówno wobec piwa gotowego, jak i piwa będącego w toku produkcji, podlega opodatkowaniu. Spełnienie zaś przez podatnika określonych przepisami prawa warunków - m.in. złożenie zabezpieczenia akcyzowego, umożliwia zastosowanie procedury zawieszenia poboru podatku akcyzowego.
EKSPERT WYJAŚNIA
Agnieszka Poręba
konsultant w dziale doradztwa podatkowego, Ernst & Young
Zabezpieczenie akcyzowe należy składać w stosunku do gotowego wyrobu, a nie półproduktu.
Instytucja zabezpieczenia akcyzowego służy zagwarantowaniu zapłaty podatku akcyzowego w sytuacji, gdy wyroby akcyzowe przemieszczane są z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy. Kwota akcyzy podlega ściągnięciu z zabezpieczenia, bez konieczności wydawania decyzji bądź przeprowadzania postępowania egzekucyjnego. Wysokość zabezpieczenia uzależniona jest od wysokości potencjalnego zobowiązania podatkowego. Przy ustalaniu kwoty zabezpieczenia naczelnik urzędu celnego określa kwotę podatku akcyzowego, jaką w przypadku np. naruszenia procedury zawieszenia poboru akcyzy, należałoby zapłacić. Dlatego też warto tutaj odnosić się bezpośrednio do przepisów regulujących opodatkowanie danego wyrobu.
W przypadku piwa przepisy ustawy o podatku akcyzowym wskazują, że podstawą opodatkowania piwa jest liczba hektolitrów gotowego wyrobu na 1 stopień Plato. Ponadto w rozporządzeniu w sprawie sposobu ustalania podstawy opodatkowania piwa stwierdzono, że przy ustalaniu podstawy opodatkowania piwa za 1 stopień Plato uważa się 1 proc. m/m ekstraktu brzeczki podstawowej, obliczony na podstawie zawartości alkoholu oraz ekstraktu rzeczywistego w gotowym wyrobie. Ponadto wskazano, że przy określaniu metody badań w celu oznaczania zawartości alkoholu i ekstraktu rzeczywistego dla ustalenia ekstraktu brzeczki podstawowej należy kierować się zasadami określonymi w Polskiej Normie PN-A-79093-2:2000 ustanowionej przez Polski Komitet Normalizacyjny.
Z uregulowań tych wynika, że zanim ustali się wysokość opodatkowania piwa, niezbędne jest ustalenie stopni Plato. W związku z tym pojawiła się wątpliwość, czy opodatkowaniu (a w konsekwencji objęciu zabezpieczeniem akcyzowym) powinno podlegać jedynie piwo mające cechy określone Polską Normą, czy także brzeczka, która tych cech nie posiada, ale można w niej określić stopnie Plato.
W rozstrzygnięciu tej wątpliwości pomocny jest podstawowy przepis regulujący opodatkowanie podatkiem akcyzowym piwa - art. 68 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym, który stwierdza, że podstawą opodatkowania piwa jest liczba hektolitrów gotowego wyrobu na 1 stopień Plato. Oznacza to, że dla opodatkowania akcyzą dany wyrób musi spełnić łącznie dwa warunki: stanowić wyrób gotowy oraz umożliwiać określenie stopni Plato.
Takie stanowisko potwierdzają interpretacje urzędów celnych. Przykładowo w postanowieniu z 10 marca 2006 r. (nr 335000-RPA-055-0005/06/RC) naczelnik Urzędu Celnego w Bielsku-Białej wskazał, że określenie podstawy opodatkowania w przypadku piwa, możliwe jest dopiero w momencie pojawienia się gotowego wyrobu, gdyż tylko wówczas jest możliwe określenie zawartości alkoholu oraz ekstraktu rzeczywistego w gotowym wyrobie. Wyrobem gotowym będzie piwo po dosładzaniu i dodaniu syropu glukozowo-fruktozowego w formie płynnej wraz z komponentami smakowo-zapachowymi. Natomiast przed dodaniem wskazanych składników będzie to wyłącznie półprodukt.
W efekcie zabezpieczenie akcyzowe należy składać w stosunku do gotowego wyrobu, a nie półproduktu.
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 43 ust. 1 oraz art. 68 ust. 3 ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. nr 29, poz. 257 z późn. zm.).
■ Par. 1 rozporządzenia ministra finansów z 31 marca 2004 r. w sprawie sposobu ustalania podstawy opodatkowania piwa (Dz.U. nr 70, poz. 635).
Opracowała EWA MATYSZEWSKA