JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
W 1998 roku na podstawie umów nieodpłatnego przekazania od zakładu pracy spółdzielnia stała się właścicielem budynków mieszkalnych. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych nałożyła na spółdzielnię obowiązek przeniesienia na wniosek najemcy spółdzielczego lokalu mieszkalnego, który przed przyjęciem przez spółdzielnię był mieszkaniem przedsiębiorstwa państwowego, własności lokalu po spełnieniu przez najemcę warunków określonych w tej ustawie. Do spółdzielni wpłynęły wnioski najemców lokali mieszkalnych przejętych nieodpłatnie przez spółdzielnię od przedsiębiorstwa państwowego o przeniesienie na nich własności lokali mieszkalnych. Czy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT z tytułu przeniesienia własności lokalu na podstawie umowy notarialnej na najemcę dawnego mieszkania zakładowego?
ODPOWIEDŹ IZBY
W przypadku przejęcia przez spółdzielnię mieszkaniową mieszkań przedsiębiorstw państwowych, państwowej osoby prawnej lub państwowej jednostki organizacyjnej mieszkania w przejętych przez spółdzielnię mieszkaniową budynkach straciły status zakładowych mieszkań (lokali mieszkalnych), stały się mieszkaniami wchodzącymi w skład zasobów spółdzielni mieszkaniowej.
Zasady zawierania umów przeniesienia własności takich lokali na rzecz najemców określają przepisy ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), m.in. w art. 48 ust. 1 tej ustawy, który stanowi, że na pisemne żądanie najemcy spółdzielczego lokalu mieszkalnego, który przed przejęciem przez spółdzielnię mieszkaniową był mieszkaniem przedsiębiorstwa państwowego, państwowej osoby prawnej lub państwowej jednostki organizacyjnej, spółdzielnia jest zobowiązana zawrzeć z nim umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:
• spłaty zadłużenia z tytułu świadczeń wynikających z umowy najmu lokalu;
• wpłaty wkładu budowlanego określonego przez zarząd spółdzielni w wysokości proporcjonalnej do powierzchni użytkowej zajmowanego mieszkania wynikającej ze zwaloryzowanej ceny nabycia budynku, jeżeli spółdzielnia nabyła budynek odpłatnie.
Ponadto, jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nabyła mieszkanie zakładowe nieodpłatnie, najemca powinien pokryć koszty dokonanych przez spółdzielnię nakładów koniecznych przeznaczonych na utrzymanie budynku, w którym znajduje się ten lokal.
Natomiast kaucje mieszkaniowe, o których mowa w art. 7 ust. 3 w związku z art. 9 ust. 1 ustawy z 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe (Dz.U. nr 119, poz. 567 z późn. zm.), podlegają zaliczeniu na poczet wkładu budowlanego lub na poczet pokrycia kosztów utrzymania budynków.
Jeżeli więc przeniesienie własności lokali następuje na zasadach określonych m.in. w art. 48 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, to nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu realizacji przedmiotowej umowy. Nie ma bowiem miejsca przysporzenie majątkowe po stronie członka spółdzielni.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 kwietnia 2008 r. (nr IBPB2/415-81/08/MK/KAN-275 /01/08).