Subskrybuj nas na Youtube
Darowizna w ramach najbliższej rodziny nie jest opodatkowana, konieczne może być jednak przesłanie jej przelewem lub przekazem pocztowym i powiadomienie o jej otrzymaniu urzędu skarbowego. Zaniedbanie tych formalności może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku, a nawet z sankcją.
Art. 4a ust. 1. Ustawy o podatku od spadków i darowizn zaczyna od zwrotu: „Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę”. Podatku można więc uniknąć zarówno w przypadku obdarowania dzieci (wstępnych) przez rodziców, jak i obdarowania rodziców (zstępnych) przez dzieci.
W dalszej części przepisu ustawodawca wprowadził jednak warunki, jakie trzeba spełnić, by z tego zwolnienia skorzystać.
Darowizna od rodziców. Jakie są obowiązkowe formalności
Po pierwsze, fakt otrzymania darowizny od najbliższego członka rodziny niekiedy należy zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego. Taki obowiązek powstaje, jeśli wartość majątku otrzymanego w ciągu pięciu lat od tej samej osoby przekroczy 9637 zł. Mówimy tu zarówno o darowiznach pieniężnych, jak i podarowaniu wartościowych przedmiotów, np. samochodu. Zgłoszenia nadwyżki ponad kwotę 9637 zł dokonuje się na druku SD-Z2 w terminie sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (zwykle będzie nim dzień otrzymania ostatniej darowizny). Z obowiązku zgłoszenia będziemy zwolnieni, jeśli umowa darowizny została zawarta w formie aktu notarialnego.
W przypadku, gdy rodzic podaruje pieniądze, konieczne może być spełnienie jeszcze jednego warunku. Z chwilą przekroczenia limitu 9637 zł w ciągu pięciu lat, ostatnią darowiznę należy udokumentować przelewem na rachunek w banku lub SKOK-u albo przekazem pocztowym. Innymi słowy, nie można przekazywać pieniędzy bliskiej osobie „z ręki do ręki”, jeśli w ten sposób przekroczy się kwotę 9637 zł w ciągu pięciu lat, w przeciwnym razie obdarowany będzie musiał bowiem zapłacić podatek od nadwyżki. Przepis został wprowadzony, by zapobiec fikcyjnym darowiznom.
Podsumowując: jeśli ktoś w ciągu pięciu lat otrzyma od rodziców mniej niż 9637 zł, rozliczeniem z urzędem skarbowym nie musi się przejmować. Jeśli otrzyma zaś więcej niż 9637 zł, podatku też nie zapłaci, ale pod warunkiem, że zadba o formalności: zgłosi nadwyżkę do urzędu skarbowego, a darowiznę pieniężną otrzyma na konto lub przekazem pocztowym.
Ile wynosi podatek od darowizny w najbliżej rodzinie
Co się stanie, jeśli nie spełnimy tych warunków? Darczyńca będzie musiał zapłacić podatek na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Grupy podatkowe zostały wprowadzone w Ustawie od spadków i darowizn, różnicują sposób obliczenia podatku w zależności od stopnia pokrewieństwa z darczyńcą bądź spadkodawcą. W przypadku I grupy, kwota 9637 zł otrzymana w ciągu pięciu lat jest zwolniona z podatku. Po jej przekroczeniu należy zapłacić podatek od nadwyżki.
- jeśli wartość nadwyżki wynosi do 10 278 zł, należy zapłacić podatek w wysokości 3 proc. tej kwoty;
- jeśli mieści się w przedziale od 10 278 zł do 20 556 zł, należy zapłacić 308 zł 30 gr plus 5 proc. nadwyżki ponad 10 278 zł;
- jeśli przekracza 20 556 zł, należy zapłacić 822 zł 20 gr plus 7 proc. nadwyżki ponad 20 556 zł.
Powyższe stawki nie będą miały zastosowania, jeśli podatnik sam nie zgłosił faktu otrzymania darowizny, a powoła się na okoliczność jej otrzymania dopiero w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej. Wówczas będzie musiał rozliczyć się według stawki sankcyjnej, która wynosi 20 proc.
UWAGA! Procedowana właśnie nowelizacja ustawy ma rozszerzyć kręg uprawnionych do skorzystania ze zwolnienia od podatku m.in. o osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej lub w rodzinnym domu dziecka. Projekt został już zatwierdzony przez sejm i skierowany do dalszych prac legislacyjnych. Więcej: Sejm za ustawą rozszerzającą zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.