Jak czytamy w Ocenie Skutków Regulacji, projekt ustawy zawiera rozwiązania mające na celu złagodzenie negatywnych konsekwencji epidemii COVID-19 dla rynku mieszkaniowego. Zaznaczono, że uzupełnia on inne działania rządu, ukierunkowane na rozwój sektora mieszkań komunalnych i społecznych oraz incydentalną pomoc najemcom mającym problem z regularnym opłacaniem czynszu z powodu utraty części dochodów. Dodatkowo w projekcie przewidziano wprowadzenie ulgi w podatku PIT dla osób nabywających mieszkania na rynku pierwotnym lub budujących dom jednorodzinny na własnej działce.
Przewidziano uregulowanie powstawania i działalności społecznych agencji najmu (SAN), jako pośrednika łączącego rynek mieszkań komercyjnych i najemców/podnajemców. Agencje te - jak wskazano - specjalizują się w wynajmowaniu mieszkań na rynku, głównie od osób fizycznych, oferując długoletni najem z gwarancją czynszu, dzięki czemu mogą wynegocjować obniżenie stawki czynszu od ich właścicieli. Obniżka taka - jak wskazują autorzy projektu, powołując się na doświadczenia zagraniczne - może wynieść ok. 20 proc.
Po wynajęciu od prywatnego właściciela mieszkania mogą zostać podnajęte przez SAN osobom, których dochody lub sytuacja życiowa nie pozwala na wynajem mieszkania na zasadach komercyjnych. W projekcie podkreślono ścisłe powiązanie działalności SAN z celami mieszkaniowymi samorządów gminnych oraz umożliwienie podnajemcom spełniającym ustawowe kryteria dochodowe ubiegania się o dopłaty do czynszów.
Wskazano, że dzięki działalności SAN "następuje zwiększenie dostępności mieszkań bez konieczności ponoszenia przez władze publiczne wydatków na budowę nowych obiektów (wskutek użytkowania mieszkań istniejących), co przekłada się na lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury technicznej i społecznej, a także przeciwdziała zjawisku gettoizacji poprzez rozproszenie najemców o różnych możliwościach i różnym statusie w istniejącej zabudowie".
Podkreślono, że dzięki zawieraniu wieloletnich umów z właścicielami mieszkań zwiększa się też bezpieczeństwo i stabilność najmu, rozszerza się tym samym oferta mieszkaniowa dla osób o niskich i średnich dochodach.
Ważnym elementem projektu ustawy jest również wprowadzenie ulgi w podatku PIT dla osób nabywających mieszkania na rynku pierwotnym lub budujących dom jednorodzinny na własnej działce. Przewiduje się wprowadzenie nowej ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli tzw. ulgi na zasiedlenie. Zaznaczono, że od podatku będzie można odliczyć kwotę, której wysokość uzależniona jest od struktury demograficznej rodziny tworzonej przez podatnika (preferowane będą rodziny z większą liczbą dzieci), a maksymalna wysokość odliczenia będzie uzależniona od wysokości kosztów w budownictwie mieszkaniowym.
Według aktualnych danych (na koniec IV kwartału 2019), w 2020 r. hipotetycznie od dochodu byłoby można odliczyć następujące kwoty: podatnik (singiel) – 4 597 zł, podatnik z 1 dzieckiem – 5 746,25 zł, podatnik z 2 dzieci – 6 895,50 zł, podatnik z 3 dzieci – 8 044,75 zł. W przypadku małżeństw ulgi wyglądałyby następująco: małżeństwo bezdzietne – 9 194 zł, z 1 dzieckiem – 10 343,25 zł, z 2 dzieci – 11 492,50 zł, z 3 dzieci – 12 641,75 zł.
Zaznaczono, że ulga będzie dostępna dla osób w wieku do 35 lat (w przypadku małżeństw liczy się wiek młodszego małżonka) na nabycie pierwszego domu/mieszkania o określonych parametrach wielkościowych. Preferencje w tym zakresie będą wprowadzone dla rodzin z przynajmniej trojgiem dzieci.
Projekt ustawy jest w trakcie uzgodnień międzyresortowych. Przewiduje się, że konsultacje potrwają 21 dni. (PAP)
autor: Ewa Wesołowska