Dofinansowanie do zakupu i montażu kolektorów słonecznych oraz kotłów na biomasę wpływa bezpośrednio na cenę usługi, a zatem jest opodatkowane – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Problemy samorządów z rozliczaniem VAT od dotacji pozyskanych na proekologiczne inwestycje trwają co najmniej od kilku lat. Szczegółowo opisaliśmy je w artykule „Fiskus hamuje walkę o bycie EKO” (DGP nr 231/2017).
Stan faktyczny jest zazwyczaj bardzo podobny. Gmina podejmuje decyzję o budowie i montażu paneli fotowoltanicznych czy kotłów na biomasę, aby posiadać nowe źródło energii, ale też aby spadł poziom lokalnego smogu. Pieniądze na ten cel pochodzą w dużej części z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020. Dotacja ze środków unijnych pokrywa najczęściej 85 proc. kosztów projektu. Pozostałe środki wykładają z własnej kieszeni mieszkańcy, zainteresowani montażem instalacji na swoich nieruchomościach. Po pewnym czasie przenoszone jest na nich prawo własności do tych urządzeń.
Powstało jednak pytanie, czy gmina musi rozliczać podatek od pozyskanej dotacji. Zgodnie z art. 29a ustawy o VAT taki obowiązek istnieje tylko wtedy, gdy dofinansowanie ma bezpośrednie przełożenie na cenę danej usługi.
Jednoznacznej odpowiedzi na tak postawione pytanie nie znalazł sam fiskus, który przez lata wydawał sprzeczne interpretacje indywidualne. Sprawy zaczęły więc ostatecznie trafiać na sądową wokandę.
W sprawie rozstrzygniętej wczoraj przez NSA chodziło o gminę, która podjęła decyzję o zakupie i montażu kolektorów słonecznych oraz kotłów na biomasę. Własność tych instalacji miała być po pięciu latach przeniesiona odpłatnie na mieszkańców.
Gmina była przekonana, że dotacje nie będą miały związku z ceną, którą zapłacą jej mieszkańcy. Odwołała się do wielu korzystnych interpretacji, które otrzymały wcześniej inne samorządy.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że dotacje, które pozyska gmina, będą miały bezpośrednie przełożenie na cenę płaconą przez mieszkańców. Usługa termomodernizacji, którą wyświadczy gmina, będzie bowiem tańsza o kwotę dofinansowania. Należy więc rozliczyć od niego VAT.
Takiego samego zdania były sądy obu instancji. WSA w Lublinie zwrócił uwagę, że opodatkowaną czynnością będzie usługa, którą gmina wyświadczy mieszkańcom. Na cenę tej usługi będzie miała wpływ kwota dotacji.
Zgodził się z tym wczoraj NSA. Jak wyjaśniła sędzia Ewa Rojek, gmina odpłatnie wyświadczy mieszkańcom kompleksową usługę dotyczącą zarówno zakupu i montażu instalacji, jak i późniejszego przeniesienia ich własności.
– Dotacja niewątpliwie ma wpływ na cenę tej usługi, a więc powinna być opodatkowana – powiedziała sędzia.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 18 grudnia 2019 r., sygn. akt I FSK 1010/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia