Składając PIT za 2019 r., trudno będzie potrącić ujemny wynik z transakcji kryptowalutowych sprzed 1 stycznia br. Potwierdza to najnowsza interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
ikona lupy />
DGP
Wynika z niej, że stratę sprzed 2018 r. będzie można rozliczyć, ale tylko gdy podatnik uzyska w 2019 r. lub w kolejnych czterech latach dochody z praw majątkowych lub z działalności gospodarczej – w zależności od tego, do jakiego źródła były kwalifikowane przychody z transakcji na kryptowalutach.
W praktyce więc odliczenie będzie niemożliwe dla zajmujących się tylko handlem wirtualnymi pieniędzmi.
Natomiast nowych strat w ogóle nie da się odliczyć. Wynika to wprost z przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.

Nowe zasady

Interpretacja dyrektora KIS została wydana 7 sierpnia 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.312.2019.1.SJ).
Nadzieją na rozliczenie starej straty jest przepis przejściowy ustawy nowelizującej (Dz.U. z 2018 r. poz. 2193, ze zm.). Na razie jednak trudno będzie z niego skorzystać, bo fiskus zaprzecza korzystnej wykładni podatników. Dowodem tego jest wspomniana interpretacja. Podatnik zamierza ją zaskarżyć, więc o ostatecznej wykładni zadecyduje sąd.
Wspomniana nowelizacja wprowadziła bowiem od 1 stycznia br. nowe zasady rozliczania transakcji na kryptowalutach. Natomiast przychody z odpłatnego jej zbycia stanowią przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT, art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. f ustawy o CIT). Przy czym za odpłatne zbycie w tym przypadku rozumie się wymianę na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
Przed tą zmianą przychody z takich transakcji były traktowane inaczej – jako pochodzące z praw majątkowych albo jako przychód z działalności gospodarczej. Tak klasyfikował je fiskus, powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 marca 2018 r. (sygn. akt II FSK 488/16).
Co więcej, trzeba też było rozliczać zamianę jednej krypto waluty na inną. Potwierdził to komunikat Ministerstwa Finansów z kwietnia 2018 r. Resort wyjaśnił w nim, że przy tego typu transakcjach powstaje zarówno przychód, jak i koszt podatkowy.
Zmieniło się to dopiero od 2019 r. Obecnie nie ma już wątpliwości, że zamiana jednej e-waluty na inną nie jest przychodem.

Przepis przejściowy…

Z problemem pozostali jednak podatnicy, którzy przed 2019 r. stracili na kryptowalutach. Liczyli na to, że będą mogli potrącić je w zeznaniach składanych za 2019 r.
Uważali, że umożliwia im to art. 23 ustawy nowelizującej. Wynikało z niego, że koszty uzyskania przychodów ze zbycia wirtualnych walut (o których mowa w zmienionych art. 22 ust. 14 ustawy o PIT i art. 15 ust. 11 ustawy o CIT), poniesione i nieodliczone od przychodów przed dniem wejścia w życie zmian, będzie można wykazać odpowiednio w zeznaniu PIT składanym za 2019 r. albo CIT za pierwszy rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2018 r.
Liczył na to także podatnik, który wystąpił do dyrektora KIS o interpretację. Spytał, czy takim poniesionym i nieodliczonym od przychodów wydatkiem jest również nierozliczona wcześniej strata z obrotu wirtualnymi walutami, wygenerowana przed 1 stycznia 2019 r.
Sądził, że kwota tej straty może być uznana za koszt uzyskania przychodów w 2019 r., jeżeli zostanie wykazana w zeznaniu za ten rok.
Uważał, że nie będzie to strata ze źródła „prawa majątkowe”. Argumentował, że dojdzie do swoistej konwersji straty z 2018 r. (źródło „prawa majątkowe”) na koszty uzyskania przychodów w 2019 r. dla celów obliczenia dochodu z obrotu walutami wirtualnymi (czyli z przychodów kapitałowych).

…niekorzystnie interpretowany

Nie zgodził się z tym jednak dyrektor KIS. Wyjaśnił, że na podstawie przepisu przejściowego (czyli art. 23 ustawy nowelizującej) w zeznaniu za 2019 r. będzie można wykazać wydatki na zakup lub zamianę wirtualnych walut, poniesione i nieodliczone przed 1 stycznia 2019 r. Będą one stanowiły koszty uzyskania przychodów związane ze zbyciem wirtualnych walut.
Nie mieszczą się tu więc straty na transakcjach sprzed 2019 r. – uznał dyrektor KIS. Wyjaśnił, że będzie je można odliczać na podstawie ogólnych przepisów o odliczaniu straty podatkowej, czyli na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o PIT – i to mimo że od 1 stycznia 2019 r. przepisu tego nie stosuje się już do transakcji kryptowalutowych.

Zmiana źródła

Taka możliwość, wskazana przez fiskusa, w praktyce będzie trudna do zrealizowania. Jak bowiem zastrzegł dyrektor KIS, stratę rozlicza się tylko z dochodami z tego samego źródła. W tym wypadku musiałyby to zatem być dochody z praw majątkowych.
Tymczasem od 2019 r. przychody z odpłatnego zbycia wirtualnych walut nie są już zaliczane do praw majątkowych, tylko do kapitałów pieniężnych. Tym samym od dochodu z kapitałów pieniężnych nie można odliczyć strat z praw majątkowych – wyjaśnił organ w interpretacji.
Podatnik mógłby więc odliczyć ubiegłoroczną stratę tylko wtedy, gdyby miał dochody ze źródła prawa majątkowe (czyli np. z: praw autorskich, znaków towarowych i wzorów zdobniczych) lub z działalności gospodarczej.
Problem polega na tym, że podatnik ich nie uzyskuje.
Rozliczenie wirtualnej waluty

OPINIA

Nie można zmieniać reguł w trakcie gry

Jakub Wirski doradca podatkowy z kancelarii Wilk Latkowski Doradcy Podatkowi i Radcowie Prawni
Moim zdaniem za niedopuszczalną należy uznać sytuację, wktórej inwestor kupuje walutę wirtualną, będąc świadomym możliwości rozliczenia straty, a następnie rozliczenie tej straty jest mu utrudniane. Oznaczałoby to bowiem zmianę reguł wtrakcie gry. Skoro ustawodawca wprost nie rozwiązał tej sytuacji, jedynym remedium jest prokonstytucyjna wykładnia przepisu przejściowego.
Niestety, stanowisko zaprezentowane przez dyrektora KIS winterpretacji z7 sierpnia 2019 r. abstrahuje zarówno od celu art. 23 ustawy nowelizującej, jak i od konstytucyjnej zasady zakazującej naruszania interesów wtoku. Wmyśl tej zasady podatnicy powinni móc uznać straty wygenerowane na transakcjach kryptowalutowych sprzed 2019 r. za koszty uzyskania przychodów zkryptowalut wroku 2019. Kwota straty jest bowiem –z ekonomicznego punktu widzenia –kosztem, który nie został „efektywnie” odliczony od przychodu. Wskazany przepis przejściowy odwołuje się właśnie do takiej sytuacji.
Podatnik powinien więc mieć wybór: rozliczać stratę sprzed 2019 r. wramach dotychczasowego źródła przychodów, czyli według zasad ogólnych, albo uznać ją za koszty uzyskania przychodów zkryptowalut w2019 r.