W przypadku komisu dochodzi jedynie do dostawy towaru. Wynagrodzenie dla komisanta trzeba więc traktować jako wynagrodzenie za dostawę – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła spółki zajmującej się profesjonalnym obrotem odpadów złota, srebra, palladu, biżuterii, sztabek itp. Firma podpisała umowę komisu jako komisant na stały zakup na rachunek komitenta tego rodzaju odpadów. Za dokonywane zakupy przysługuje jej prowizja, w związku z tym wystawia ona faktury, a komitent opłaca je przelewem. Faktury są wystawiane na podstawie zestawienie faktur i rachunków dokumentujących zakup towarów na rzecz komitenta.
Spór z fiskusem dotyczył tego, jak rozliczać dla celów VAT poszczególne czynności wynikające z umowy komisu. Spółka uważała, że należy rozdzielić dostawę towaru i świadczenie usług. Była bowiem zdania, że jako komisant świadczy na rzecz komitenta usługi pośrednictwa. Argumentowała, że za ich świadczenie przysługuje jej prowizja, która powinna być dokumentowana fakturą.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie zgodził się z tym, że przy umowie komisu mamy do czynienia ze świadczeniem usług. Przyznał, że komis trzeba rozdzielić na dwie odrębne czynności, ale – jak wyjaśnił – każda z nich będzie dostawą towarów. Zasadniczo pierwszą jest wydanie towarów w komis komisantowi, a drugą – wydanie towarów przez komisanta ostatecznemu klientowi. Wynika to wprost z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.
Organ wyjaśnił, że również gdy na podstawie umowy komisu dochodzi do nabycia (a nie sprzedaży) rzeczy mamy do czynienia z dwiema czynnościami – między podmiotem trzecim (sprzedającym towar) a komisantem oraz między komisantem a komitentem. Z tym że znów – są one dostawą towarów (zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT).
Tak więc w przypadku komisu każde wydanie towaru między podmiotami jest opodatkowane, a ich dokumentowanie powinno wyglądać tak jak przy dostawie towarów – stwierdził dyrektor izby.
Z jego stanowiskiem zgodziły się też sądy. WSA we Wrocławiu wyjaśnił, że umowa komisu jest inaczej traktowana na podstawie kodeksu cywilnego, a inaczej w ustawie o VAT. W prawie cywilnym komis jest świadczeniem usług pośrednictwa handlowego. Natomiast w świetle art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o VAT, wydanie towaru w ramach komisu jest traktowane jak dostawa towarów.
Natomiast wynagrodzenie przysługujące komisantowi od komitenta jest elementem wynagrodzenia za dokonane na rzecz komitenta zakup lub sprzedaż rzeczy, a nie za odrębną czynność (usługę). Nie ma więc możliwości wystawiania faktury dokumentującej prowizję należną komisantowi – orzekł WSA. Dodał, że rozliczenie między komitentem i komisantem ogranicza się do wystawienia jednej faktury – za dostawę towaru.
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny. Jak wyjaśniła sędzia Agnieszka Jakimowicz, to, że komisant wystawia faktury na podstawie zestawienia dokonywanych czynności nie oznacza jeszcze że mamy do czynienia z usługą. Prowizja jest w tym wypadku wynagrodzeniem za dokonywane dostawy towaru.
W komisie mamy do czynienia z dwiema czynnościami, ale obie są dostawą towarów

orzecznictwo

Wyroki NSA z 15 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 213/17, I FSK 245/17, I FSK 265/17, I FSK 334/17, I FSK 634/17, I FSK 635/17, I FSK 658/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia