Ministerstwo Finansów nie obawia się pozwów o odszkodowania od posiadaczy zablokowanych rachunków bankowych.
– Mimo stosowania od wielu lat przepisów o blokadzie na podstawie innych ustaw nie miały miejsca przypadki wystąpienia o odszkodowanie posiadaczy zablokowanych rachunków – podkreślił wiceminister finansów Filip Świtała w odpowiedzi na interpelację poselską.
Interpelacja nawiązuje do wyroku warszawskiego WSA, który orzekł, że przedłużając blokadę firmowego konta, fiskus nie musi odbierać wyjaśnień od podatnika ani przesłuchiwać świadków (wyrok z 20 września 2018 r. sygn. akt III SA/WA 2057/18). Nie jest więc prowadzone typowe postępowanie dowodowe.
Wiceminister poinformował, że w najbliższym czasie nie będzie zmiany przepisów ani w zakresie zaskarżalności blokady, ani prowadzenia postępowania dowodowego w przypadku jej przedłużenia.
Przypomniał, że podatnik ma prawo sprzeciwić się blokadzie, składając zażalenie do szefa KAS, a następnie skargi do sądów: wojewódzkiego i naczelnego. Nie dotyczy to jednak blokad na okres do 72 godzin – wiceminister podkreślił, że jest to spójne systemowo z rozwiązaniami przyjętymi w innych ustawach, regulujących blokadę środków na rachunku.
– Istotą postępowania w sprawie blokady jest uniemożliwienie wykorzystywania sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych – podkreślił wiceminister.
W jego ocenie blokady rachunku nie są sprzeczne z interesem przedsiębiorców. Przeciwnie – wysoki poziom przestępczości, w szczególności w zakresie VAT, wpływa niekorzystnie na pewność obrotu gospodarczego i obniża konkurencyjność uczciwych przedsiębiorców. Ograniczenie nadużyć przekłada się więc na poprawę warunków prowadzenia biznesu.
Zdaniem wiceministra przedłużanie blokady rachunku bankowego bez postępowania dowodowego nie godzi w wolność gospodarczą. Nie ma obaw o naruszenie konstytucyjnej zasady wolności gospodarczej, gdy środki utrudniające taką działalność – w tym blokady rachunku – są stosowane wobec podmiotów prowadzących działania niezgodne z prawem – stwierdził wiceminister.
Przypomniał, że zakaz wypłat z zablokowanego rachunku blokady nie jest bezwzględny. Wypłata środków z takiego rachunku jest dopuszczalna np. na zapłatę zobowiązania podatkowego lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę (art. 119zy, art. 119zz i art. 119zza ordynacji podatkowej).
Dodał też, że szef KAS może zgodzić się na wypłatę środków, gdy przedsiębiorca, któremu zablokowano rachunek, ma obowiązki z tytułu alimentów lub renty o charakterze alimentacyjnym (art.119zy).
– W przypadku innych tytułów, np. umów cywilnoprawnych zawieranych z podwykonawcami, istnieje możliwość zwolnienia środków z zablokowanego rachunku w szczególnie uzasadnionych przypadkach – przypomniał wiceminister, wymieniając art. 119zz par. 1 pkt 2 i par 2 ordynacji.
Dodał też, że blokada nie dotyczy rachunków bankowych osób fizycznych, służących do ich prywatnych rozliczeń. Ponadto jej stosowanie jest ograniczone tylko do przypadków, w których nie można zabezpieczyć interesów Skarbu Państwa przy użyciu łagodniejszych środków, nieingerujących tak dalece w prawo własności.
Odpowiedź wiceministra finansów Filipa Świtały na interpelację poselską nr 28610