Potwierdza to grudniowy raport ekspertów Komisji Europejskiej. Dotyczy on automatycznej wymiany informacji o niektórych dochodach (np. z pracy), oraz informacji finansowych (np. o oszczędnościach na rachunkach bankowych).
W pierwszym przypadku wniosek jest bardzo czytelny – zarówno w Polsce, jak i w innych krajach UE, z których wyemigrowało wielu obywateli (Hiszpania, Portugalia), fiskus znacząco skorzystał na automatycznej wymianie informacji. Otrzymuje dane o zagranicznych dochodach swoich rezydentów, które wykorzystuje potem do weryfikowania dochodów zadeklarowanych w zeznaniach rocznych.
Ulga prorodzinna: Liczy się dochód, a nie metoda wykluczająca podwójne opodatkowanie
Ulga prorodzinna: Liczy się dochód, a nie metoda wykluczająca podwójne opodatkowanie

Zobacz również
Jeśli idzie o wymianę informacji finansowych (np. na kontach bankowych), to najwięcej danych wysłał w latach 2015–2017 za granicę Luksemburg. Na drugim miejscu – co może być zaskakujące – znalazła się Irlandia. Natomiast najwięcej pieniędzy gromadzonych było w tym czasie na kontach założonych w Belgii, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

W pięciu trybach

Przepisy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami w Polsce uregulowane są w ustawie z 9 marca 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz.648). Mowa w niej o pięciu trybach wymiany, tj.:
  • na wniosek,
  • automatycznie,
  • wymiana informacji o rachunkach finansowych,
  • automatyczna wymiana informacji o transgranicznych interpretacjach, opiniach zabezpieczających i porozumieniach w zakresie cen transferowych,
  • automatyczna wymiana informacji o największych grupach kapitałowych.

Polska skorzystała

Automatycznie wymieniane są informacje m.in. o zasiłkach pieniężnych, zarobkach z pracy i z działalności wykonywanej osobiście, o emeryturach i rentach. Polski fiskus (obecnie szef Krajowej Administracji Skarbowej) powinien wysłać je za granicę (np. do niemieckiego fiskusa, gdy dotyczą Niemca pracującego w naszym kraju) po upływie pół roku od momentu pozyskania takich informacji. Na analogicznych zasadach Polska otrzymuje takie dane z zagranicy.
Z raportu KE wynika, że tylko w 2016 r. nasz fiskus otrzymał w ten sposób informacje o 14 razy większej liczbie podatników i 19 razy większej kwocie dochodów niż wynikało z danych, które, sam przekazał za granicę. W tym czasie Polska szczególnie aktywnie wymieniała informacje z Holandią, gdzie pracuje wielu naszych rodaków.
ikona lupy />
Efekty automatycznej wymiany informacji o niektórych dochodach w 2016 r. / DGP
Na automatycznej wymianie korzystał też fiskus w Hiszpanii i Portugalii, otrzymując znacznie więcej danych, niż sam wysłał za granicę.
Z kolei Dania, Niemcy i Luksemburg częściej udzielały informacji, niż same czyniły użytek z otrzymanej wiedzy.
Raport potwierdza, że fiskus wykorzystuje pozyskaną wiedzę, by określić „profil ryzyka” emigranta i weryfikować jego roczne zeznanie PIT. Resort finansów oszacował takie dodatkowe dochody na ok. 2,3 mln euro w ciągu dwóch lat (2016 i 2017).

Fiskus nie próżnuje

Z raportu wynika, że od połowy 2015 r., kiedy ruszyła automatyczna wymiana, skala współpracy systematycznie rośnie. Do czerwca 2017 r. przekazano w ten sposób dane o 16 mln podatników, którzy uzyskali dochody warte 120 mld euro (chodzi głównie o zarobki z etatu i emerytury/renty). Przepisy przyniosły więc unijnemu fiskusowi znacznie więcej korzyści, niż go kosztowały (koszty oszacowano na 69 mln euro).

Dane o rachunkach

Wymiana informacji o rachunkach finansowych ruszyła w praktyce dopiero w 2017 r., a na dodatek wiele krajów (np. Austria) z opóźnieniem wdrożyło tę procedurę. Mimo to już w 2017 r. automatyczna wymiana informacji finansowych objęła 8,7 mln rachunków i 3 mld euro zgromadzonych na nich środków. Niezależnie od tego wymieniono informacje o dywidendach (o wartości ponad 21,2 mld euro), o odsetkach (19 mld euro) i innych produktach finansowych (prawie 62 mld euro).
Najwięcej informacji wysyłały w tym czasie Luksemburg i Irlandia. Tylko trzy kraje (Bułgaria, Słowacja i Malta) nie zrobiły użytku z otrzymanych danych.
Jak powinien kalkulować swój dochód przedsiębiorca wystawiający faktury za granicą
Jak powinien kalkulować swój dochód przedsiębiorca wystawiający faktury za granicą

Zobacz również
Zdaniem ekspertów wymiana informacji finansowych może mieć największy wpływ na uszczelnienie systemu podatkowego poszczególnych państw. – Przepisy wymagają bowiem raportowania danych o zagranicznych rezydentach, a nie o osobach z „zagranicznym miejscem zamieszkania”, które jest o wiele łatwiej tak ukształtować, aby uniknąć obowiązków wobec fiskusa. Znacznie trudniej jest zmienić rezydencję podatkową – zwraca uwagę doradca podatkowy Michał Antoniak.