Polak, pracujący w 2007 roku w Estonii nie musi uzyskanych tam dochodów rozliczać w Polsce, jeżeli nie uzyskał żadnych zarobków w kraju (chyba że jest polskim rezydentem podatkowym, gdyż w takim przypadku władze skarbowe mogą prosić o wyjaśnienia związane z niezłożeniem przez podatnika zeznania podatkowego).



Podobnie jak w innych krajach, tak i w Estonii, osoby uznane za estońskich rezydentów podatkowych podlegają opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów w tym kraju. Jak wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy, PricewaterhouseCoopers, osoby zakwalifikowane jako estońscy nierezydenci podatkowi podlegają opodatkowaniu jedynie od dochodów mających swe źródło w Estonii (np. dochodów za pracę wykonywaną na terytorium Estonii czy też osiąganych z nieruchomości położonych w tym kraju).
- Zgodnie z wewnętrznymi zasadami obowiązującymi w Estonii, za osoby posiadające miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w tym kraju uznawane są te, których długość pobytu w Estonii przekracza 182 dni w 12-miesięcznym okresie oraz urzędnicy państwowi oddelegowani do wykonywania pracy za granicą - tłumaczy Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Duży wybór ulg

W estońskim systemie podatkowym przewidziany jest szeroki wachlarz ulg i zwolnień. Według Joanny Stolarek, starszego konsultanta PricewaterhouseCoopers, osoby uznane za estońskich rezydentów podatkowych mogą nie tylko korzystać z rozliczenia wspólnie z małżonkiem, ale dodatkowo wiele rodzajów osiąganych przez nie dochodów może zostać zwolnionych z opodatkowania (tj. wyłączonych z dochodu brutto, który stanowi w Estonii podstawę opodatkowania).
- Będą to w szczególności: kwalifikowane dochody z zagranicznych umów o pracę, dywidendy krajowe czy tzw. kwalifikowane dywidendy zagraniczne, niektóre tzw. kwalifikowane przychody z kapitałów pieniężnych itd. - wskazuje Joanna Stolarek.
Dochody z zagranicznych umów o pracę będą zwolnione z opodatkowania w przypadku łącznego spełnienia dwóch warunków:
• dana osoba przebywa za granicą w związku z wykonywaną tam przez nią pracą dłużej niż 182 dni w 12-miesięcznym okresie;
• dochód z tej umowy podlega opodatkowaniu za granicą, a osoba zainteresowana może przedstawić dokumenty (w formie pisemnej) wskazujące wysokość zagranicznego podatku dochodowego.
Ponadto nie podlegają estońskiemu PIT wypłacane rezydentom podatkowym świadczenia w naturze (np. zwrot wydatków na zakwaterowanie, używanie samochodu służbowego w celach prywatnych, zwrot wydatków poniesionych w związku z podróżą służbową, pokrycie niektórych wydatków na edukację), które będą jednak opodatkowane na poziomie spółki. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że do uiszczenia podatku od wskazanych dochodów osób fizycznych będą zobowiązane także spółki zagraniczne posiadające w Estonii zakład.

Obowiązki administracyjne

Rokiem podatkowym w Estonii jest rok kalendarzowy.
- Osoby uznane za estońskich rezydentów podatkowych są zobowiązane do złożenia zeznania podatkowego do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 31 marca następnego roku. Na jego podstawie estoński urząd skarbowy przygotuje dokument szacujący należności podatkowe danej osoby za rok podatkowy. Ten dokument powinien zostać dostarczony podatnikowi na co najmniej 30 dni przed terminem zapłaty podatku, który przypada na 1 lipca następnego roku podatkowego. Podatnicy, mający zastrzeżenia do wysokości należnego podatku mogą, w ciągu 30 dni od otrzymania dokumentu, złożyć odwołanie do władz skarbowych lub sądu administracyjnego - wyjaśnia Joanna Stolarek.
Jej zdaniem, co do zasady, od dochodów osiąganych przez osoby będące estońskimi nierezydentami podatkowymi, podmioty dokonujące wypłat są zobowiązane pobrać należny podatek, który musi zostać zadeklarowany i wpłacony na konto właściwego urzędu skarbowego do 10 dnia następnego miesiąca. Stawki pobieranego podatku są przy tym uzależnione od rodzajów osiąganych dochodów (np. w 2007 roku 15 proc. od dochodów osiąganych przez artystów i sportowców, 22 proc. od wygranych w loteriach czy przyznanych nagród). Niekiedy jednak podatnicy są zobowiązani do samodzielnego rozliczenia osiąganych dochodów (np. ze sprzedaży lub zamiany nieruchomości położonych w Estonii, majątku ruchomego podlegającego rejestracji w Estonii itd).
- Biorąc pod uwagę fakt, że w przypadku estońskich nierezydentów podatkowych podatek pobrany u źródła w ciągu roku będzie podatkiem należnym do zapłaty, nie będą oni, co do zasady, zobowiązani do składania rocznego zeznania podatkowego. Obowiązek taki będzie jednak spoczywał na tych, którzy osiągnęli w ciągu roku dochody, od których nie pobrano podatku u źródła (np. przychody z kapitałów pieniężnych czy działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Estonii) - podkreśla Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Oddelegowanie do pracy

Polacy oddelegowani do wykonywania pracy w Estonii nie muszą posiadać wiz, by wjechać do tego kraju. Może się jednak okazać, że wymagane będzie wystąpienie do estońskich władz o zezwolenie na pobyt w Estonii w związku z wykonywaną na terenie tego kraju pracą, co powinno nastąpić w ciągu trzech miesięcy od dnia przyjazdu do Estonii. Wymóg taki nie będzie jednak istniał, w szczególności w odniesieniu do pracowników sezonowych oraz osób zatrudnionych na terytorium innego państwa członkowskiego, które przebywają w Estonii przynajmniej przez jeden dzień w tygodniu.

Podróże służbowe do rozliczenia

W Estonii istnieją specyficzne zasady wypłaty diet i innych należności za czas podróży służbowej pracownika. Podróż służbowa musi być bezpośrednio związana z zakresem obowiązków pracownika i odpowiednio udokumentowana. Zwrot wydatków i wypłata diet może być dokonana wyłącznie na podstawie pisemnej delegacji wystawionej przez pracodawcę, która powinna określać miejsce, czas i cel podróży służbowej, jak również wysokość należności.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska tłumaczy, że wydatki dotyczące podróży służbowej są zwracane na podstawie odpowiednich dokumentów potwierdzających ich poniesienie i wysokość, w ramach wyznaczonych limitów. Diety są wypłacane również w określonej prawem wysokości i nie jest wymagane dokumentowanie wydatków, na które są one przeznaczone (podobnie jak w Polsce). Jednak istnieją również pewne minimalne kwoty i limity, poniżej których wydatki nie są zwracane, a diety nie są wypłacane. Przepisy regulują również wysokość kwot zwolnionych z opodatkowania. Wszelkie wypłaty przekraczające te limity stanowią dla pracownika dodatkowe świadczenie. Co ciekawe, nie podlega ono jednak opodatkowaniu po stronie pracownika, ale po stronie pracodawcy, tak jak wszelkie inne świadczenia w naturze bądź świadczenia nieodpłatne.
- Diety są wypłacane, jeśli miejsce docelowe podróży służbowej jest zlokalizowane co najmniej 50 km od granicy obszaru administracyjnego, w którym znajduje się główne miejsce pracy pracownika. Minimalna dieta wynosi 350 koron estońskich (EEK) w przypadku zagranicznych podróży służbowych i 50 EEK w przypadku podróży krajowych. Z kolei limit zwolnienia podatkowego wynosi odpowiednio 500 EEK i 80 EEK. Pracodawca może obniżyć kwotę diety o 70 proc., jeśli pracownik jest uprawniony do bezpłatnego wyżywienia podczas podróży - mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Zaznacza też, że minimalny limit zwrotu wydatków na nocleg wynosi 800 EEK dla zagranicznych podróży służbowych i 200 EEK dla podróży krajowych. Z kolei zwolnienie podatkowe przysługuje do wysokości odpowiednio 2000 EEK i 1200 EEK za każdy dzień podróży.
Koszty przejazdów, ubezpieczenia, wizy itp. mogą być zwrócone pracownikowi w całości bez opodatkowania na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Dotyczy to również sytuacji, gdy do przejazdu jest używany prywatny samochód pracownika (z wyjątkiem kosztów napraw i utrzymania samochodu).
Wszelkie inne udokumentowane wydatki związane z podróżą służbową mogą być zwrócone pracownikowi bez opodatkowania do wysokości 35 proc. maksymalnej diety dla zagranicznych podróży służbowych oraz 100 proc. maksymalnej diety dla podróży krajowych. Wydatki poniesione w walutach obcych powinny zostać przeliczone na korony estońskie według kursu ogłaszanego przez Bank Estonii na dzień następujący po dniu powrotu z podróży służbowej.
Podstawa prawna
Umowa między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Estońską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzona w Tallinie 9 maja 1994 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 77, poz. 388).