Rodzice przejmują po dziecku prawo do zwolnienia z PIT, gdy podpiszą akt notarialny na zakup mieszania, za które spadkodawca zapłacił jeszcze przed śmiercią – wynika z wyroku NSA.



Sprawa dotyczyła rodziców, którzy wraz z synem nabyli po połowie praw do mieszkania. Następnie podarowali mu swoją część. Po pewnym czasie, jeszcze przed upływem pięciu lat, syn postanowił sprzedać lokal, a żeby nie płacić podatku, zobowiązał się, że pieniądze ze zbycia przeznaczy na zakup nowego mieszkania.
Podpisał umowę przedwstępną i zapłacił z pieniędzy ze sprzedaży pierwszego lokalu. Niestety, po kilku dniach od zapłaty zmarł. Nie zdążył zawrzeć aktu notarialnego, który miał przenieść na niego własność. W chwili śmierci był więc w trakcie realizacji zobowiązania podjętego tuż po sprzedaży pierwszego lokalu – że pieniądze z tej transakcji przeznaczy na własne cele mieszkaniowe.
Ostatecznie przed notariuszem stawili się rodzice, którzy dziedziczyli po synu. Podpisali akt notarialny przenoszący na nich własność nowego mieszkania.
Spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy nabyli po synu również prawo do zwolnienia z PIT. Słowem, czy przysługuje im ulga mieszkaniowa.
Małżonkowie uważali, że skoro syn spełnił warunek zwolnienia (dowodem na to były przelewy za nowy lokal), to im również przysługuje ulga. Zwolnienie jest bowiem prawem majątkowym, które podlega tzw. sukcesji generalnej, na podstawie art. 97 par. 1 ordynacji podatkowej – argumentowali.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uważał natomiast, że prawa i obowiązki o charakterze osobistym nie wchodzą do spadku i przez to nie mogą być dziedziczone, zarówno w świetle kodeksu cywilnego, jak i ordynacji podatkowej. Uznał zatem, że ulga mieszkaniowa nie jest objęta sukcesją o której mowa w art. 97 par. 1 ordynacji.
WSA w Warszawie przyznał rację małżonkom. Zwrócił uwagę na to, że podatnik zmarł po tym, jak wydał już pieniądze ze sprzedaży mieszkania na własne cele mieszkaniowe. Prawo do ulgi mieszkaniowej podlegało więc dziedziczeniu na podstawie art. 97 par. 1 ordynacji.
Zdaniem sądu, zawarcie przez rodziców (spadkobierców) aktu notarialnego przenoszącego na nich własność mieszkania należało uznać za czynność realizującą zwolnienie, którą zapoczątkował syn.
Tego samego zdania był NSA. Sędzia Alina Rzepecka w rozpatrywanej sprawie rodzice (spadkobiercy) stwierdził, że zrealizowali prawo do zwolnienia z podatku (ulgi mieszkaniowej), nabyte jeszcze przez syna. W tym wypadku mogło dojść do dziedziczenia ulgi. Nie w każdej jednak sytuacji tak będzie. – Każdy stan faktyczny dotyczący ulgi mieszkaniowej należy rozpatrywać indywidualnie – podkreśliła sędzia Rzepecka.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 18 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3633/15 i II FSK 3634/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia