Subskrybuj nas na Youtube
Jednostka zaniechała realizacji zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie budynku magazynowego. Wydatki poniesione w związku z uzyskaniem stosownych pozwoleń i uzgodnień traktowane są przez jednostkę jako środki trwałe w budowie. Czy jednostka postąpi prawidłowo, traktując środek trwały w budowie jako inwestycję zaniechaną, a koszty zaniechanej inwestycji zaliczy do kosztów uzyskania przychodu?
/>
Wstrzymanie zadania inwestycyjnego skutkujące jego ostatecznym zaniechaniem może nastąpić z różnych powodów. Niezależnie jednak od przyczyny rezygnacji z kontynuacji inwestycji przedsiębiorca, który podejmie taką decyzję, w ustawowo określonych okolicznościach ma możliwość obciążenia nakładami poniesionymi na jej realizację firmowych kosztów uzyskania przychodów. Wydatki ponoszone w związku z inwestycją nie podlegają bezpośredniemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu. Powiększają one wartość inwestycji, wpływając na przyszłą wartość początkową środka trwałego, który powstanie po zakończeniu inwestycji. Jak jednak rozliczyć zaniechaną inwestycję? Wydatki na przygotowanie projektów, budowę, przebudowę obiektu, pozyskanie dokumentacji, w tym np. wypisów z rejestrów gruntów, odpisów ksiąg wieczystych, będą kosztem zaniechanej inwestycji.
W księgach rachunkowych wszystkie koszty inwestycji gromadzone na koncie 080 „Środki trwałe w budowie” po podjęciu decyzji o zaniechaniu tej inwestycji będą zaliczone do pozostałych kosztów operacyjnych. Aby wydatki poniesione na dokumentację inwestycyjną zaliczyć jako koszty zaniechanej inwestycji do kosztów uzyskania przychodów, wystarczające jest podjęcie decyzji o trwałym odstąpieniu od dalszej realizacji inwestycji. Tak wynika z interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 kwietnia 2015 r. (nr IBPBI/2/4510-56/15/SD). Odpisanie inwestycji zaniechanych w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych powinno nastąpić nie później niż do końca roku obrotowego, w którym stwierdzono, że inwestycja nie będzie realizowana.
Jeśli jednostka podjęła decyzję o czasowym wstrzymaniu modernizacji środka trwałego, zakładając jednocześnie, że w przyszłości dokończy tę przebudowę, to koszty zgromadzone na koncie 08 „Środki trwałe w budowie” może pozostawić na tym koncie. W przypadku środków trwałych w budowie odpisu tego można dokonać zapisem: Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne” oraz Ma konto 08 „Środki trwałe w budowie”(w analityce: Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie). Jeżeli za jakiś czas utworzony odpis okaże się zbędny (w związku z ustaniem przyczyny, dla której został utworzony), kwotę odwróconego odpisu zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych zapisem: Wn konto 08 „Środki trwałe w budowie”(w analityce: Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie) oraz Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.
Należy także odróżnić postawienie środka trwałego w budowie w stan likwidacji oraz jego fizyczną likwidację. Może bowiem wystąpić sytuacja, że decyzja o likwidacji rozpoczętej modernizacji środka trwałego zostanie podjęta, natomiast fizyczna likwidacja z różnych przyczyn nastąpi w terminie późniejszym. Do czasu fizycznej likwidacji wartość likwidowanego środka trwałego w budowie wprowadza się na pozabilansowe konto 09 „Środki trwałe w likwidacji”. Podstawę do wyksięgowania z konta 09 stanowi protokół likwidacyjny.
PRZYKŁAD
Budynek magazynowy
Jednostka w 2014 r. planowała modernizację budynku magazynowego. W związku z tym poniosła wydatki na przygotowanie projektu rozbudowy obiektu, pozyskanie dokumentacji, w tym np. wypisów z rejestrów gruntów i odpisów ksiąg wieczystych w wysokości 8000 zł. Ogół kosztów poniesionych na budowę hali od momentu jej rozpoczęcia do jej zaniechania wyniósł 45 000 zł. W styczniu 2017 r. jednostka podjęła decyzję o zaniechaniu modernizacji budynku i postawieniu go w stan likwidacji. Fizycznej likwidacji dokonano w maju 2017 r., co zostało potwierdzone protokołem likwidacji.
Objaśnienia do schematu:
1. PK – wyksięgowanie nakładów poniesionych na budowę hali w związku z jej zaniechaniem (zapis pod datą podjęcia decyzji o zaniechaniu budowy i postawienia jej w stan likwidacji, tj. maj 2017 r.) kwota 45 000 zł: strona Wn konto 761-0 „Pozostałe koszty operacyjne” (w analityce Pozostałe koszty operacyjne – NKUP) oraz Ma konto 08 „Środki trwałe w budowie” (w analityce: Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie).
2. Postawienie rozpoczętej budowy w stan likwidacji – ewidencja pozabilansowa w księgach stycznia 2017 r. kwota 45 000 zł strona Wn konto 09-1 „Środki trwałe w likwidacji”.
3. Fizyczna likwidacja rozpoczętej budowy na podstawie protokołu likwidacji – ewidencja pozabilansowa w księgach maja 2017 r. kwota 45 000 zł strona Ma konto 09-1 „Środki trwałe w likwidacji”.
4. PK – przeksięgowanie kosztu zaniechanej budowy w momencie jej fizycznej likwidacji na konto służące do ewidencji kosztów uzyskania przychodów kwota 45 000 zł: strona Wn konto 761-1 „Pozostałe koszty operacyjne” (w analityce Pozostałe koszty operacyjne – KUP) oraz strona Ma konto 761-0 „Pozostałe koszty operacyjne” (w analityce Pozostałe koszty operacyjne – NKUP).
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047).
