W orzeczeniu w sprawie Albert Collee (C-146/05) wydanym 27 września 2007 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości odniósł się do opodatkowania VAT transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT) w przypadku m.in. niespełnienia przez dostawcę określonych wymogów formalnych. Jaki będzie wpływ tego orzeczenia na sytuację polskich podatników?
AGNIESZKA TAŁASIEWICZ
partner Ernst & Young
W omawianym orzeczeniu ETS potwierdził, że stawka 0 proc. (będąca odpowiednikiem zwolnienia z prawem do odliczenia podatku naliczonego, stosowanego w niektórych krajach UE) jest instrumentem umożliwiającym prawidłowe funkcjonowanie systemu VAT w zakresie wewnątrzwspólnotowego obrotu towarami. Trybunał uznał, że stawka 0 proc. jest podstawową zasadą odnoszącą się do WDT, która powinna mieć zastosowanie wszędzie tam, gdzie fakt dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej jest bezsporny, nawet jeżeli podatnik nie dopełnił pewnych wymogów formalnych (dokumentacyjnych).
Omawiane orzeczenie ma ogromne znaczenie dla polskich podmiotów dokonujących WDT. Wskazuje ono prawidłowy sposób interpretacji polskich przepisów dotyczących zastosowania stawki 0 proc. do takich transakcji. W praktyce często można się spotkać ze stanowiskiem organów podatkowych, zgodnie z którym jakiekolwiek braki w dokumentacji potwierdzającej dokonanie WDT uniemożliwiają podatnikowi zastosowanie stawki 0 proc. Problem ten dotyczy w największym stopniu tych transakcji, gdzie za transport towarów do innego kraju UE odpowiedzialny jest nabywca , a sprzedawca często nie jest w stanie zdobyć dokumentów przewozowych. Omawiane orzeczenie ETS pokazuje, że takie podejście organów podatkowych jest nieuzasadnione i jest sprzeczne z europejskimi regulacjami w zakresie VAT.
Szczęśliwie dla podatników nazbyt restrykcyjne i profiskalne podejście organów podatkowych spotyka się coraz częściej z dezaprobatą także ze strony polskich sądów administracyjnych. Przykładowo w orzeczeniu z 27 września 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że stosowanie stawki 0 proc. z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie jest wyjątkiem od reguły, lecz regułą, od której wyjątkiem jest stosowanie stawki krajowej. Oznacza to, że wszelkie wątpliwości dotyczące opodatkowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów powinny być rozstrzygane na korzyść reguły ogólnej, czyli stosowania stawki 0 proc. Sąd stwierdził także, że podatnik nie musi posiadać wszystkich typów dokumentów wymienionych w art. 42 ust. 3. Wystarczy, że dwa z nich potwierdzają dostarczenie towarów na terytorium innego państwa UE.