Spółka z o.o. utraciła z początkiem 2017 r. możliwość składania deklaracji kwartalnych. Mimo to nie złożyła deklaracji VAT-7 za styczeń, luty i marzec 2017 r., lecz deklarację VAT-7K za I kwartał 2017 r. Czy z tego tytułu grozi jej odpowiedzialność karna skarbowa?
Czynni podatnicy VAT są zobowiązani co do zasady składać deklaracje VAT za okresy miesięczne, tj. deklaracje VAT-7 (zob. art. 99 ust. 1 ustawy o VAT). Kwartalne deklaracje VAT-7K mogą składać tylko niektórzy podatnicy (zob. art. 99 ust. 2–3a ustawy o VAT).
Zauważyć więc należy, że składanie deklaracji kwartalnych przez podatników do tego nieuprawnionych jest równoznaczne z tym, iż przynajmniej za dwa miesiące danego kwartału popełniany jest czyn zabroniony polegający na nieskładaniu deklaracji i narażaniu przez to podatku na uszczuplenie (zob. art. 54 kodeksu karnego skarbowego; dalej: k.k.s.). Zależnie od przypadku czyn ten stanowi:
1) wykroczenie skarbowe zagrożone karą grzywny – jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu (zob. art. 54 par. 1 k.k.s.; w 2017 r. kwota ustawowego progu wynosi 2000 zł),
2) przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych – jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości (zob. art. 54 par. 2 k.k.s.; w 2017 r. kwota małej wartości to 400 000 zł),
3) przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności – w pozostałych przypadkach (zob. art. 54 par. 1 k.k.s.).
Nie oznacza to, że w przedstawionej sytuacji spółce grozi odpowiedzialność karna skarbowa, gdyż do odpowiedzialności tej pociągane mogą być wyłącznie osoby fizyczne. Do odpowiedzialności tej mogą więc zostać pociągnięte osoby, które na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu spółki, umowy lub faktycznego wykonywania zajmują się sprawami gospodarczymi (w szczególności finansowymi) spółki (zob. art. 9 par. 3 k.k.s.). To zatem właśnie takie osoby (np. księgowa spółki), a nie spółka, muszą się liczyć z ryzykiem poniesienia odpowiedzialności karnej skarbowej za nieskładanie przez spółkę miesięcznych deklaracji VAT.
Podstawa prawna
Ustawa z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2137 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
● Podatnik zapomniał wysłać plik JPK z danymi o ewidencji VAT za maj 2017 r. Jaka kara mu za to grozi?
Obowiązek comiesięcznego przekazywania danych wynikających z ewidencji VAT określa dodany 1 lipca 2016 r. art. 82 par. 1b ordynacji podatkowej. Nakłada on obowiązek przekazania informacji podatkowej, zaś art. 80 par. 1 kodeksu karnego skarbowego przewiduje, że kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych, a w przypadkach mniejszej wagi – karze grzywny za wykroczenie skarbowe (zob. art. 80 par. 4 w zw. z art. 80 par. 1 k.k.s.). Trzeba tu dodać, że wypadek mniejszej wagi to czyn zabroniony jako wykroczenie skarbowe, które w konkretnej sprawie, ze względu na jej szczególne okoliczności, zawiera niski stopień społecznej szkodliwości czynu, w szczególności gdy uszczuplona lub narażona na uszczuplenie należność nie przekracza ustawowego progu (tj. w 2017 r. 10 000 zł), a sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie wskazują na rażące lekceważenie przez sprawcę porządku finansowoprawnego lub reguł ostrożności wymaganych w danych okolicznościach, albo sprawca dopuszczający się czynu zabronionego, którego przedmiot nie przekracza kwoty małej wartości, czyni to z pobudek zasługujących na uwzględnienie (zob. art. 53 par. 8 k.k.s.).
Zatem w przedstawionej sytuacji na podatnika (zakładając, że chodzi o podatnika będącego osobą fizyczną; do odpowiedzialności karnej skarbowej pociągane mogą być wyłącznie osoby fizyczne) może zostać nałożona kara grzywny za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe.
Podstawa prawna
Ustawa z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2137 ze zm.).
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).
● Zapomniałam w terminie 15 czerwca 2017 r. złożyć informację podsumowującą VAT-UE za maj 2017 r. Złożę ją dopiero teraz. Czy może zostać na mnie nałożony mandat?
Informacje podsumowujące VAT-UE składa się do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania transakcji wykazywanych w tej informacji (zob. art. 100 ust. 3 ustawy o VAT). Jeżeli zdarzy się, że termin ten zostanie naruszony, można również złożyć informację podsumowującą VAT-UE po terminie.
Należy jednak zauważyć, że niezłożenie w terminie informacji podsumowującej VAT-UE jest wykroczeniem skarbowym zagrożonym karą grzywny (zob. art. 80a par. 2 k.k.s.). Zatem w przedstawionej sytuacji podatniczka popełniła wykroczenie skarbowe. Musi się więc liczyć z nałożeniem na nią przez naczelnika urzędu skarbowego kary grzywny w formie mandatu.
W związku z tym należy poczynić dwie uwagi. Po pierwsze warto, aby składając po terminie informację podsumowującą VAT-UE, podatniczka podjęła próbę skorzystania z tzw. czynnego żalu (w tym celu do składanego formularza należy załączyć pismo wyjaśniające zaistniałą sytuację – zob. art. 16 par. 1 k.k.s.). Co prawda nie jest pewne, że naczelnik urzędu skarbowego uzna skuteczność czynnego żalu (zawiadomienie w sprawie czynnego żalu jest bowiem bezskuteczne, jeżeli zostało złożone w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego – zob. art. 16 par. 5 pkt 1 k.k.s.), jednak jest na to szansa.
Po drugie, wyjaśnić należy, że warunkiem nałożenia kary grzywny za wykroczenie skarbowe w drodze mandatu karnego jest wyrażenie przez sprawcę wykroczenia skarbowego zgody na przyjęcie mandatu (zob. art. 137 par. 3 k.k.s.). W takim przypadku sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych (zob. art. 139 par. 1 k.k.s.), a więc naczelnik urzędu skarbowego albo umarza dochodzenie, albo kieruje akt oskarżenia do sądu.
Podstawa prawna
Ustawa z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2137 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).