Mimo że ulga na badania i rozwój obowiązuje już ponad rok, ciągle jest słabo znana wśród przedsiębiorców. Badania pokazują, że prawie połowa firm nie wiedziała nawet, że ma prawo do skorzystania z ulgi B+R. A szkoda, bo z roku na rok podatnicy mogą w jej ramach odliczyć coraz więcej.

Niestety, tak jak przy wielu innych regulacjach dotyczących preferencji podatkowych, tak i w tym przypadku przepisy nie są precyzyjne. Niektóre wątpliwości rozwiewa sam fiskus, wydając interpretacje indywidualne. Te najważniejsze przedstawiliśmy dziś w specjalnym zestawieniu. Pomogą one podatnikom podjąć prawidłową decyzję dotyczącą np. klasyfikacji prac dających prawo do ulgi, wyboru rodzaju zatrudnienia osób wykonujących prace B+R, czy ustalenie wydatków, jakie mogą być kosztem kwalifikowanym.

Obawy budził też moment odliczenia kosztów. Można znaleźć interpretację, która wskazuje, że ważne jest to, kiedy wydatek został poniesiony. Jednak Ministerstwo Finansów na pytanie DGP odpowiedziało, że możliwość odliczenia odnosi się wyłącznie do tej kategorii wydatków, które są już kosztem podatkowym. Jeżeli więc podatnik ponosi koszty prac rozwojowych, które stanowią w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodów, to w rozliczeniu za ten właśnie rok podatkowy może skorzystać z ulgi.

Wątpliwości wciąż dotyczą wydatków na nabycie ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych, a także wyników badań naukowych na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. W interpretacjach indywidualnych organy podatkowe wskazują, że we wszystkich przypadkach musi to być nabycie od jednostki naukowej. Jednak konstrukcja przepisu regulującego tę kwestię może sugerować, że to wyłącznie wyniki badań naukowych muszą zostać nabyte od jednostki naukowej, a usługi doradcze, opinie czy ekspertyzy mogą zostać zakupione od dowolnego podmiotu.

Podatnicy często też nie wiedzą, jakie działania mogą zaliczyć do innowacyjnych w swojej branży. Poniżej przedstawiamy specjalnie dla nas przygotowane przykładowe działania innowacyjne.

Wielu przedsiębiorców wskazywało także, że sporym ograniczeniem jest fakt, że ulga nie przysługuje firmom działającym w specjalnej strefie ekonomicznej na podstawie zezwolenia, a jednocześnie prowadzącym działalność B+R poza strefą. Zapytaliśmy więc Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które pracuje nad kolejną tzw. dużą ustawą o innowacyjności, czy przeszkoda ta zostanie zlikwidowana. Niestety, pytanie okazało się przedwczesne. Ministerstwo nie opublikowało jeszcze projektu zmian i nie udzieliło nam odpowiedzi. Dowiedzieliśmy się natomiast, że resort nauki chce wprowadzić lepsze rozwiązania dla centrów badawczo-rozwojowych, czy też możliwość przeznaczania przez firmy części podatku CIT na wsparcie działalności badawczej (na wzór 1 proc. CIT na działalność pożytku publicznego).

Przykłady działań innowacyjnych w branżach

Rolno-spożywcza – Rozwój: ulepszonych nawozów lub metod nawożenia; metod ochrony zasobów wodnych.

Produkcyjna – Rozwój nowych lub ulepszonych produktów; prace nad efektywniejszym systemem produkcji bądź nad użyciem nowego surowca.

Biotechnologia i farmacja – Prace nad wytworzeniem substancji terapeutycznych; Testy przedkliniczne i kliniczne; Rozwój aparatury medycznej.

Finansowa – Rozwój: systemów informatycznych o nowych funkcjonalnościach; nowych metod płatności elektronicznych.

Informatyczna - Rozwój: aplikacji; nowych platform cyfrowych; narzędzi Big Data; aplikacji dla tzw. internetu rzeczy.

Wydobywcza – Rozwój technologii: lokalizacji i wydobycia zasobów; bezpieczeństwa; przetwarzania

Inżynieria/Budownictwo – Opracowywanie: nowych metod inżynieryjno-budowlanych; ulepszonych materiałów budowlanych; nowych rozwiązań inżynieryjnych.

Ewa Ciechanowska