Sprawa dotyczyła spółki, która realizuje zadania własne gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Z uwagi na rozwój okolicy dotychczasowa infrastruktura wodno-kanalizacyjna przestała być wystarczająca. Spółka wskazała, że nie ma możliwości samodzielnego sfinansowania jej rozbudowy. Dlatego pozyskała wsparcie od dewelopera, dla którego szybka rozbudowa infrastruktury stanowi warunek realizacji jego planów inwestycyjnych.

Jak podała spółka, deweloper wniesie opłatę partycypacyjną, obliczoną proporcjonalnie do powierzchni planowanej zabudowy. Opłata ta ma charakter bezzwrotny. Umożliwi spółce rozbudowę sieci wodno-kanalizacyjnej w stopniu pozwalającym na przyłączenie inwestycji deweloperskiej. Spółka zobowiąże się w umowie, że w określonym terminie zrealizuje rozbudowę, tak aby inwestycja dewelopera mogła zostać podłączona do sieci.

Czy opłata dewelopera podlega VAT?

Spółka twierdziła, że opłata partycypacyjna nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług, lecz jest kosztem ponoszonym przez dewelopera, koniecznym do zrealizowania jego przedsięwzięcia budowlanego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie podzielił tego poglądu. Wskazał, że otrzymana przez spółkę opłata stanowi wynagrodzenie za usługę i jako podlega opodatkowaniu VAT.

Zauważył, że deweloper w zamian za opłatę partycypacyjną otrzymuje zobowiązanie spółki do rozbudowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w stopniu umożliwiającym podłączenie jego inwestycji. W ocenie organu podatkowego istnieje więc wyraźny i bezpośredni związek pomiędzy wniesioną opłatą a uzyskanym świadczeniem, które dla dewelopera ma charakter niezbędny i przynosi mu wymierną korzyść.

Opłata to wynagrodzenie za usługę

Tego samego zdania był WSA w Gdańsku (sygn. akt I SA/Gd 1445/21). Stwierdził, że środki otrzymane przez spółkę od dewelopera to płatność w zamian za skonkretyzowane świadczenie. Tym świadczeniem jest rozbudowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w taki sposób, aby umożliwić deweloperowi przyłączenie jego inwestycji do sieci – wskazał sąd I instancji.

Podkreślił przy tym, że gdyby przyjąć argumentację spółki, opłata stanowiłaby darowiznę od dewelopera – a nie to jest jej podstawą.

Jest usługa, jest VAT

Tak samo orzekł sąd kasacyjny. Uznał, że deweloper jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, ponieważ możliwość przyłączenia budynków do sieci wodno-kanalizacyjnej stanowi warunek prowadzenia przez niego działalności.

Sędzia Danuta Oleś zwróciła uwagę, że związek między opłatą a świadczeniem ma charakter bezpośredni i wyraźny. - To przesądza o tym, że płatność następuje w zamian za usługę – stwierdziła.

- Kwota otrzymana przez spółkę tytułem partycypacji dewelopera w kosztach rozbudowy infrastruktury podlega opodatkowaniu VAT jako wynagrodzenie za usługę – podkreśliła sędzia Oleś.

Wyrok NSA z 26 września 2025 r., sygn. akt I FSK 1359/22