W 2009 roku dzisiejsze zameldowanie zostanie zastąpione zarejestrowaniem. Podatnik poza podstawowym miejscem zamieszkania będzie mógł zarejestrować dodatkowe. Dodatkowa rejestracja nie powinna wpłynąć na ulgę meldunkową, ale spowoduje zamieszanie.
ANALIZA
Od przyszłego roku meldunek zostanie zastąpiony rejestracją. Jedna osoba będzie mogła poza podstawowym miejscem zamieszkania zarejestrować dodatkowe miejsce zamieszkania. Takie rozwiązania zawiera projekt ustawy o ewidencji ludności, który czeka na pierwsze czytanie w Sejmie. To istotne zmiany w kontekście ulgi meldunkowej, która przysługuje przy sprzedaży nieruchomości w podatku od osób fizycznych.
Zgodnie z ustawą o PIT, podatku od dochodu ze sprzedaży nieruchomości nie trzeba płacić, gdy podatnik w zbywanym mieszkaniu lub domu był zameldowany na pobyt stały przez co najmniej 12 miesięcy. Ulga meldunkowa znika z przepisów ustawy o PIT 1 stycznia 2009 r. Jednak prawo do niej nawet po tej dacie zachowają podatnicy, którzy zameldują się w nieruchomościach - które w przyszłości będą sprzedawać - do 31 grudnia 2008 r.
Zdaniem ekspertów zmiany w obowiązkach meldunkowych, a zwłaszcza wprowadzenie dodatkowego zarejestrowanego miejsca zamieszkania, nie wpłyną na możliwość skorzystania z ulgi meldunkowej w PIT, ale mogą wprowadzić pewien chaos.
Nie powinno być kłopotów
Nowa regulacja w zakresie obowiązku meldunkowego nie powinna negatywnie wpłynąć na prawo podatników do skorzystania z ulgi meldunkowej. Na ten aspekt zwraca uwagę Piotr Tatara, ekspert z Baker & McKenzie, który wyjaśnia, że uzasadnione wydaje się stanowisko, zgodnie z którym do 12-miesięcznego okresu wymaganego do skorzystania ze zwolnienia w PIT będzie trzeba wliczać zarówno okres zameldowania, jak i okres wprowadzonego nowelizacją zarejestrowania w podstawowym miejscu zamieszkania.
- Odmienna interpretacja doprowadziłaby do konkluzji, że przepisy dotyczące ulgi meldunkowej są martwe w odniesieniu do niektórych kategorii podatników - interpretuje Piotr Tatara.
Podkreśla, że dotyczyłoby to np. podatników, którzy nabyli nieruchomość i zameldowali się w niej w 2008 roku, a tym samym nie zdążyli spełnić warunku zameldowania przez okres co najmniej 12 miesięcy. Wskazuje też, że w odniesieniu do przewidzianego w nowelizacji ustawy o ewidencji ludności tzw. dodatkowego miejsca zamieszkania będzie ono miało charakter fakultatywny i całkowicie zależny od woli osoby zainteresowanej.
- Instytucja ta została wprowadzona ze względów praktycznych i, jak się wydaje, zarejestrowanie się podatnika w dodatkowym miejscu zamieszkania nie powinno wpłynąć na jego prawo do skorzystania z ulgi meldunkowej (jeśli zbywany budynek lub lokal był jego miejscem zameldowania lub podstawowym miejscem zamieszkania przez co najmniej 12 miesięcy) - twierdzi Piotr Tatara.
Fiskus ma swoje zdanie
Już w przyszłym roku czekają nas spore zmiany w ustawie o ewidencji ludności i dowodach osobistych, w tym m.in. zastąpienie obowiązku meldunkowego przez zarejestrowane miejsce zamieszkania. Zdaniem Ewy Matuszewskiej, doradcy podatkowego w TPA Horwath Sztuba Kaczmarek, nowe przepisy mogą być niewłaściwie wykorzystane przez organy podatkowe w przypadku skorzystania z ulgi meldunkowej. W przepisach ustawy o PIT uzależnia się bowiem zwolnienie z podatku od złożenia oświadczenia potwierdzającego 12-miesięczny okres zameldowania na pobyt stały. Z uwagi na fakt, że ustawa o PIT używa terminu zameldowanie, może się okazać, że organy podatkowe będą próbowały odmówić prawa skorzystania z ulgi podatnikom posiadającym zarejestrowane miejsce zamieszkania.
- Zgodnie z przepisami przejściowymi projektu ustawy o ewidencji, dotychczasowe miejsce zameldowania staje się miejscem zamieszkania - twierdzi Ewa Matuszewska.
Argumentuje, że podatnicy nie powinni mieć zatem problemu z zastosowaniem ulgi w sytuacji, gdy zameldują się przed zmianą przepisów, natomiast wspomniany 12-miesięczny okres upłynie już po ich zmianie, oraz w sytuacji gdy podatnik będzie w stanie wykazać, że w mieszkaniu przeznaczonym na sprzedaż miał przez wymagany okres wyłącznie zarejestrowane miejsce zamieszkania.
Jej zdaniem, problem może się pojawić, gdy podatnik zarejestruje drugorzędne miejsce zamieszkania, na co zezwalają przepisy projektu ustawy o ewidencji ludności, i będzie chciał skorzystać z ulgi meldunkowej w stosunku do mieszkania, w którym takie drugorzędne miejsce zamieszkania posiada.
- Przepisy przejściowe zrównują takie miejsce zamieszkania z zameldowaniem na pobyt czasowy, co w praktyce uniemożliwi zwolnienie z podatku przychodów ze zbycia takiego mieszkania, gdyż ustawa o PIT wymaga oświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały - dodaje nasza rozmówczyni z TPA Horwath Sztuba Kaczmarek.
Niemożliwe warunki
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnienie dla sprzedaży budynku lub lokalu mieszkalnego ma zastosowanie, jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Według Marka Kolibskiego, doradcy podatkowego w Spółce Doradztwa Podatkowego Ożóg i Wspólnicy, istotą ulgi meldunkowej jest tym samym zameldowanie na pobyt stały przez okres co najmniej 12 miesięcy. W kontekście projektowanych zmian w ustawie o ewidencji ludności i dowodach osobistych, których celem jest zniesienie obowiązku meldunkowego, należy mieć na względzie, że przepisy podatkowe dotyczące ulg i zwolnień powinny być ściśle interpretowane.
- Jeśli zatem inne niż podatkowe przepisy uniemożliwią zameldowanie na pobyt stały, zastępując tę instytucję zarejestrowaniem miejsca zamieszkania, to tym samym podstawowy i jedyny warunek skorzystania z ulgi meldunkowej będzie niemożliwy do zrealizowania - ostrzega Marek Kolibski.
Wyjaśnia też, że należy tu mieć na względzie wypracowany przez Trybunał Konstytucyjny nakaz ogłaszania zmian ustaw podatkowych do końca listopada roku poprzedzającego wejście zmian w życie.
- Nie mamy tu co prawda do czynienia ze zmianą ustawy podatkowej, ale skutek jest taki sam, tj. prawo podatnika do ulgi będzie mu odebrane w trakcie roku podatkowego - podsumowuje Marek Kolibski.
Nowelizacja ustawy o ewidencji ludności wejdzie w życie w trakcie 2009 roku.
19 proc. wynosi PIT przy sprzedaży nieruchomości. Płacony jest od dochodu
