Rodziny zastępcze powinny korzystać z takich samych ulg i zwolnień, jakie są przewidziane dla spokrewnionych – napisał rzecznik praw obywatelskich w wystąpieniu do ministra rozwoju i finansów.
Problem dotyczy art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zwalnia on z daniny nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.
Ustawodawca uzależnia więc wysokość opodatkowania od więzów rodzinnych łączących podatnika z darczyńcą. Brak jest natomiast analogicznego zwolnienia dla rodzin zastępczych – zwrócił uwagę rzecznik. Podkreślił, że jest to dla nich krzywdzące i niesprawiedliwe. Rodzice zastępczy podejmują bowiem takie same starania jak rodzice naturalni, by zapewnić dziecku byt, wychowanie i bezpieczeństwo aż do osiągnięcia dorosłości.
Co więcej, często są gotowi wspierać swoich wychowanków również w dorosłym życiu i ułatwić im usamodzielnienie się, przekazując im np. mieszkanie lub jego wyposażenie.
W takich przypadkach jednak muszą zapłacić podatek od spadków i darowizn, co często jest dla nich dużym obciążeniem finansowym.
Rzecznik przypomniał, że w prawie podatkowym szczególne znaczenie ma konstytucyjna zasada sprawiedliwości społecznej. Ponadto obowiązkiem państwa jest tworzenie takich regulacji, które zagwarantują harmonijny rozwój dzieci i ich przyszłą samodzielność życiową.
W sprawie rodzin zastępczych interweniowali też już posłowie (np. w interpelacji z 20 maja 2016 r. nr 1361).
Wystąpienie RPO z 15 grudnia 2016 r.do ministra finansów, nr V.511.115.2016.KB.