Jeśli Ministerstwo Finansów pozwoli leasingobiorcom skorygować na bieżąco VAT związany z opodatkowaniem ubezpieczenia przedmiotu leasingu, to nie będą musieli płacić karnych odsetek - mówi Roman Namysłowski, doradca podatkowy, dyrektor w Ernst & Young.
Jak pan ocenia wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie BGŻ Leasing dotyczący opodatkowania usług ubezpieczenia leasingu?
Wyrok trochę zaskoczył uważnych obserwatorów twórczości Trybunału Sprawiedliwości UE. W orzeczeniu sprzed 3–4 miesięcy trybunał uznał, że refaktura mediów (tj. energii, wody etc.) przez wynajmującego powinna być opodatkowana na identycznych zasadach jak najem, czyli w realiach polskich stawką podstawową. Tymczasem w przypadku refaktury usług ubezpieczeniowych przez leasingodawcę orzekł przeciwnie.
Co wyrok oznacza dla leasingodawców?
Ocena skutków analizowanego wyroku zależy od przyjętej przez dany podmiot praktyki w momencie, w którym władze skarbowe zażądały opodatkowania refakturowanych usług ubezpieczeniowych. Część podmiotów wystawiła bowiem faktury korygujące i przerzuciła na leasingobiorcę wzrost ceny o podatek VAT. Zgodnie z przepisami przywrócenie zwolnienia dla tych transakcji oznacza konieczność ponownego wystawienia faktury korygującej i obniżenia wysokości podatku (de facto do zera).
Czy konieczne jest otrzymanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej?
Obniżenie VAT będzie możliwe dopiero po otrzymaniu potwierdzenia odbioru faktury korygującej – z uwzględnieniem tez dotyczących potwierdzania korekt, które pojawiły się w wyroku TSUE w sprawie Kraft Foods (dotyczącym potwierdzenia odbioru korekt – red.). Inna grupa podatników zapłaciła po prostu zaległy podatek, nie przenosząc tego ciężaru na leasingobiorców i nie wystawiając faktur korygujących. Oni z kolei chcąc odzyskać ten podatek, powinni wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.
Czy leasingodawcy muszą również skorygować obliczony wcześniej współczynnik odliczenia?
Tak. Z punktu widzenia leasingodawców wykazanie sprzedaży zwolnionej (zamiast opodatkowanej) oznacza konieczność zweryfikowania prawa do odliczenia podatku naliczonego, w tym wysokości tzw. współczynnika.
W jakiej sytuacji znaleźli się leasingobiorcy?
Leasingobiorca jest w nieco trudniejszej sytuacji. Odliczając podatek z faktury korygującej wystawionej kilka lat temu (poprzez którą leasingodawca przerzucił na niego ciężar podatku), naruszył przepisy o VAT. Faktura dokumentująca czynność zwolnioną, lecz zawierająca VAT nie daje prawa do odliczenia. W konsekwencji dokonane odliczenie VAT od początku było nieprawidłowe. To zaś może oznaczać wystąpienie zaległości, konieczność korekty podatku naliczonego i być może zapłaty odsetek karnych. Sytuacja jest dość absurdalna dla leasingobiorcy – w efekcie przeprowadzonej akcji przez władze skarbowe otrzymał fakturę zawierającą VAT. Dzisiaj po wyroku TSUE dowiaduje się, że taka faktura jest nieprawidłowa i nie dawała prawa do odliczenia. Jest karany za działania innego podmiotu, a tak naprawdę organów państwa. Optymalne w tej sytuacji byłoby wskazanie przez Ministerstwo Finansów możliwości uwzględniania korekt na bieżąco. To zaś oznaczałoby brak konieczności zapłaty karnych odsetek.
Dla każdego z podmiotów wyrok oznacza więc wiele pracy administracyjnej.
Niestety. Najlepiej byłoby, gdyby żadna ze stron nie musiała dokonywać korekt, bo de facto w wielu przypadkach dokonywane korekty oznaczają przelewanie VAT z jednej kieszeni do drugiej i z powrotem. Trudno jednak byłoby takie prawo wprowadzić, a poza tym części podmiotów będzie zależało na otrzymaniu faktury korygującej i zwrocie części ceny przez leasingodawcę. Przykładowo tak będzie w odniesieniu do podatników mających ograniczone prawo do odliczenia.