W wyroku z 30 lipca 2010 r. (sygn. akt III SA/Gl 677/10), który ostatnio został opublikowany, WSA w Gliwicach zgodził się, że opodatkowanie akcyzą olejów smarowych jest niezgodne z Dyrektywą Energetyczną 2003/96/WE. Co wynika z przepisów unijnych?
Dyrektywa Energetyczna nie ma zastosowania m.in. do produktów energetycznych wykorzystywanych do celów innych niż paliwo silnikowe lub paliwo do ogrzewania. WSA we wskazanym wyroku jednoznacznie stwierdził, że art. 2 ust. 4 dyrektywy energetycznej wprost zakazuje państwu członkowskiemu utrzymywania w mocy normy pozwalającej na opodatkowanie akcyzą olejów wykorzystywanych do celów innych niż napędowe lub opałowe, czyli np. smarowych. Co więcej, sąd potwierdził, że ten przepis jest bezwarunkowy, a obowiązek, który nakłada, jest sformułowany jednoznacznie – oleje smarowe oraz oleje odpadowe nie powinny podlegać akcyzie.
Jakie znaczenie praktyczne ma ten wyrok?
Bardzo ważne. Po raz kolejny potwierdza niezgodność z przepisami UE opodatkowania akcyzą olejów smarowych oraz przyznaje, że przepis dyrektywy wyłączający opodatkowanie tych wyrobów jest bezwarunkowy i precyzyjny, co oznacza, że podatnicy mogą się bezpośrednio powoływać na jego brzmienie. Dodatkowo analizowany przepis dyrektywy energetycznej wyłącza opodatkowanie akcyzą również takich wyrobów energetycznych i energii elektrycznej, które są zużywane do celów metalurgicznych, elektrolitycznych i redukcji chemicznej, a które podlegają akcyzie w Polsce.
Z wyroku można wyciągnąć wniosek, że również opodatkowanie energii i wyrobów energetycznych w branżach energochłonnych jest niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny jednoznacznie stwierdził też, że zastosowanie prawa wspólnotowego w sprawach podatkowych jest obowiązkiem nie tylko sądów, ale także organów podatkowych.
Czy podatnicy mogą odzyskać podatek?
Zdaniem sądu brak odpowiedniej implementacji przepisów prawa wspólnotowego zaowocował już niekorzystnym wyrokiem ETS w zakresie opodatkowania akcyzą energii elektrycznej (C-475/ 07). Suma podatku akcyzowego, która potencjalnie będzie musiała być zwrócona przez Skarb Państwa podatnikom, sięga miliardów złotych.
W celu uniknięcia podobnej sytuacji w odniesieniu do innych wyrobów opodatkowanych akcyzą niezgodnie z prawem wspólnotowym, np. olejów smarowych, wyrobów energetycznych i energii elektrycznej, wykorzystywanych do celów metalurgicznych, elektrolitycznych oraz redukcji chemicznej, już na etapie postępowania przed organami podatkowymi wykładnia przepisów ustawy o podatku akcyzowym oraz rozporządzeń wykonawczych powinna być dokonywana w duchu regulacji wspólnotowych.