Obok umów o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązują jeszcze inne porozumienia dotyczące konkretnych obszarów współpracy, m.in. umowy o wymianie informacji podatkowych. Jaka jest funkcja tych porozumień?
W swojej konstrukcji istotnie odbiegają one od typowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania – są znacznie krótsze i nie poruszają kwestii opodatkowania, a jedynie kwestię samej wymiany informacji. Zwykle takie umowy zawierane są z państwami określanymi jako raje podatkowe. Państwa te, aby mogły zostać wykreślone z prowadzonych przez OECD i poszczególne państwa list jurysdykcji, stosujących nieuczciwą konkurencję podatkową, zobowiązują się do zawarcia dwustronnych umów o wymianie informacji podatkowych.
Polska zawarła dotychczas siedem takich umów: w 2011 r. z wyspami na kanale La Manche – Man, Jersey, Guernsey; w 2012 r. z europejskimi małymi państwami – San Marino, Andorą, a ostatnio, w lipcu tego roku – ze Wspólnotą Dominiki i Grenadą, czyli dwoma państwami z regionu Karaibów.
Umowy takie odpowiadają modelowej umowie OECD w sprawie wymiany informacji w sprawach podatkowych. Typowa umowa o wymianie informacji stanowi, że właściwe organy obu państw udzielą sobie pomocy przez wymianę informacji, które mogą mieć istotne znaczenie dla stosowania prawa wewnętrznego tych państw w zakresie podatków objętych umową, w tym informacji istotnych dla określenia, wymiaru i poboru podatków, windykacji i egzekucji zaległości podatkowych, dochodzeń w sprawach podatkowych lub ścigania w sprawach przestępstw podatkowych. Wymieniane informacje będą traktowane jako poufne, na równi z zasadami stosowanymi w wewnętrznym prawie podatkowym państw.
Umowy te zwykle regulują również możliwość prowadzenia kontroli za granicą, sposoby wymiany informacji (tj. na żądanie, automatyczna i spontaniczna), możliwość odrzucenia wniosku o wymianę informacji oraz zasady zachowania poufności. Umowy dotyczą podatków dochodowych: w przypadku Polski CIT i PIT, a w innych państwach – ich odpowiedników.