Ośrodek szkolenia spawaczy nie może zastosować 23 proc. VAT dla swoich usług. Podatkiem jest objęte tylko zorganizowanie egzaminu, i to tylko wtedy, gdy przeprowadza go instytucja zewnętrzna
Spory wokół VAT od usług szkoleniowych nabierają całkiem nowego wymiaru. Po wielu bojach o zwolnienie z podatku, tym razem na wokandę NSA trafiła sprawa o prawo do opodatkowania. Ośrodek szkolenia spawaczy nie chciał korzystać ze zwolnienia, wolał zapłacić 23 proc. VAT. Fiskus konsekwentnie mu tego odmawiał.
Spór dotyczył art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT. Przepis ten zwalnia z VAT usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Ośrodek utrzymywał, że ani kursy szkolenia spawaczy, ani egzamin nie mogą być objęte zwolnieniem, bo zasady ich prowadzenia nie wynikają z odrębnych przepisów. Tłumaczył, że w Polsce są tylko trzy instytucje uprawnione do wydawania certyfikatów, z którymi współpracuje. Na dodatek egzaminu nie można utożsamiać z kształceniem, bo służy jedynie weryfikacji zdobytych umiejętności.
Dyrektor katowickiej izby uznał inaczej. Przypomniał, że polskie zwolnienie jest niezgodne z dyrektywą VAT. Ta bowiem zwalnia wszystkie usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zawodowego, nie przewidując w tym zakresie żadnych dodatkowych wymogów. W związku z tym szkolenia prowadzone przez ośrodek są zwolnione z podatku – uznał fiskus.
Dyrektor nie miał też wątpliwości, że preferencja dotyczy także organizowania egzaminów, bo są one ostatnim etapem szkolenia i kończą proces kształcenia zawodowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, że dyrektor zbyt dużo miejsca poświęcił analizie zwolnienia na gruncie ustawy o VAT, a niewystarczająco przeanalizował warunki wynikające z dyrektywy. Dlatego kazał fiskusowi raz jeszcze przyjrzeć się sprawie.
Zgodził się natomiast z ośrodkiem, że przeprowadzenie egzaminu nie jest objęte zwolnieniem, jeśli zajmują się tym zewnętrzne instytucje, a nie sam ośrodek.
NSA nie miał wątpliwości, że prowadzone przez ośrodek szkolenia spawaczy są zwolnione z podatku. Sędzia Alojzy Skordzky przypomniał, że dyrektywa o VAT nie uzależnia zwolnienia od prowadzenia kursów w formie i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
NSA zgodził się z WSA, że sama organizacja egzaminu nie jest tożsama z egzaminowaniem i w związku z tym może być objęta VAT. Chyba że podatnik sam przeprowadzałby egzamin – zastrzegł NSA.
Prawo niejasno określa pojęcie kształcenia
Zwolnienie usług szkoleniowych jest nie tylko niezgodne z dyrektywą, lecz także nieprecyzyjne, co prowadzi do licznych sporów. Wątpliwości budzi przede wszystkim interpretacja pojęcia usług kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego. Nie jest jasne, czy w jego zakres wchodzą usługi certyfikacji lub egzaminowania mające na celu weryfikację, a nie zdobywanie wiedzy. Niewątpliwie wydaje się, że egzaminowanie nie jest usługą kształcenia, chociaż niewykluczone, że egzaminowany czegoś się w trakcie egzaminu nauczy metodą sokratyczną. Ponadto prawodawca odróżnił usługi kształcenia od przekwalifikowania. Zastanowić się wobec tego należy, czy usługi egzaminowania powinny zostać uznane za przekwalifikowanie zawodowe, bowiem w praktyce często dopiero po zdaniu egzaminu uzyskuje się dokument potwierdzający nabycie nowych kwalifikacji.
ORZECZNICTWO
Wyroki NSA z 16 stycznia 2015 r., syn. akt I FSK 2103/13, I FSK 130/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
