Od 1 stycznia 2014 r. wejdą w życie przepisy wskazujące jednoznacznie, że przedpłata na poczet eksportu towarów objęta jest 0-proc. VAT.

Z tą samą datą uchylony zostanie art. 19 ust. 12 ustawy o VAT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), który stanowi, że w przypadku eksportu towarów – jeżeli przed ich wydaniem otrzymano część należności, a ich wywóz nastąpi w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia dostania części należności – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania jej.

W konsekwencji od 1 stycznia 2014 r. każda zaliczka uzyskana na poczet eksportu towarów skutkować będzie koniecznością rozpoznania obowiązku podatkowego. Przy czym zastosowanie 0-proc. stawki VAT będzie możliwe w oparciu o zasady wynikające z art. 41 ust. 9a i 9b ustawy o VAT.

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towarów (która ma być zakwalifikowana jako eksport) podatnik otrzyma całość lub część zapłaty na jej poczet, preferencyjną 0-proc. stawkę VAT do zaliczki zastosuje po spełnieniu dwóch warunków:

wywóz towarów (czyli ich eksport) nastąpi w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę oraz

podatnik otrzyma w tym terminie dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium UE.

W przypadku braku dokumentu potwierdzającego wywóz eksportowy podatnik będzie mógł przesunąć zadeklarowanie zaliczki na poczet eksportu towarów o jeszcze jeden okres rozliczeniowy (art. 41 ust. 7 w zw. z ust. 9a ustawy o VAT). Niespełnienie warunku otrzymania dokumentu potwierdzającego wywóz również w tym kolejnym dodatkowym okresie rozliczeniowym będzie skutkowało obowiązkiem zastosowania stawki właściwej dla danego towaru w kraju. Po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE podatnik będzie mógł jednak dokonać korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał ten dokument.

Co istotne, podatnik będzie mógł zastosować stawkę 0 proc. także wtedy, gdy wywóz (eksportowy) nastąpi w terminie późniejszym niż 2 miesiące, ale będzie to uzasadnione specyfiką realizacji tego rodzaju dostawy potwierdzoną warunkami dostawy, w których zawarto termin wywozu towarów (art. 41 ust. 9b ustawy o VAT).

PRZYKŁAD 1

Preferencja po spełnieniu warunków

15 marca 2014 r. spółka otrzymała od kontrahenta zaliczkę na poczet eksportu towarów, który ma być wywieziony do USA. Dostawa ma zostać zrealizowana w kwietniu 2014 r. Spółka będzie uprawniona zastosować preferencyjną 0-proc. stawkę, VAT do otrzymanej zaliczki, pod warunkiem, że:

1) sprzedaż będzie miała miejsce do 31 maja 2014 r. oraz że

2) zgromadzi dokumenty potwierdzające ww. wywóz (w terminach określonych dla eksportu towaru).

Gdyby któryś z warunków nie został zrealizowany, zaliczkę należało będzie opodatkować stawką obowiązującą dla sprzedawanego towaru na terytorium Polski. Późniejsze wypełnienie wszystkich warunków będzie uprawniało do korekty wykazanego podatku.

PRZYKŁAD 2

Uprawnienie po zebraniu dokumentów

15 marca 2014 r. spółka otrzymała od kontrahenta zaliczkę na poczet eksportu specjalistycznej maszyny, która ma być wywieziona do USA. Wyprodukowanie maszyny wymaga kilkumiesięcznego nakładu pracy i produkcji wielu skomplikowanych podzespołów. Strony w umowie określiły, że realizacja zlecenia nastąpi do 20 sierpnia 2014 r. Choć wywóz towarów nastąpi po okresie dwóch miesięcy po otrzymaniu zaliczki, powinna być ona opodatkowana stawką 0 proc. VAT. Tak późny wywóz towaru spowodowany jest specyfiką zamówionej maszyny. Dodatkowo strony określiły w umowie warunki dostawy maszyny (czas realizacji transakcji). Zatem można zastosować stawkę 0 proc., pod warunkiem że podatnik po dokonaniu dostawy zgromadzi w odpowiednim czasie dowody potwierdzające wywóz towarów eksportowanych (w terminach określonych dla eksportu towaru).

Ewelina Błądek, konsultant podatkowy, ECDDP