Podatnicy nie płacą VAT tylko od usług wynajmu nieruchomości mieszkalnych. Najem lub dzierżawa innych nieruchomości są już objęte podatkiem.
Podatnicy nie płacą VAT tylko od usług wynajmu nieruchomości mieszkalnych. Najem lub dzierżawa innych nieruchomości są już objęte podatkiem.
VI Dyrektywa przewiduje ogólne zwolnienie z VAT usług dzierżawy i wynajmu nieruchomości. Jednocześnie daje państwom członkowskim możliwość zagwarantowania podatnikowi prawa wyboru opodatkowania dzierżawy i wynajmu. W państwach Unii Europejskiej powszechnie stosuje się ogólne zwolnienie z VAT usług dzierżawy i wynajmu nieruchomości. W większości państw, które zwolniły te usługi z VAT, wprowadzono również opcję opodatkowania, która pozwala podatnikowi zdecydować, czy będzie korzystał ze zwolnienia i w związku z tym nie odliczy VAT, naliczonego na budowie lub nabyciu budynku, czy też opodatkuje dzierżawę (wynajem) VAT, co umożliwi mu odliczenie podatku naliczonego na budowie lub nabyciu budynku.
Ustawodawca ma swobodę
W polskiej ustawie o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) jedynym zwolnieniem dotyczącym dzierżawy (wynajmu) nieruchomości jest zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1. Obejmuje ono generalnie usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek. Ustawa o VAT nie zawiera więc ogólnego zwolnienia z VAT, o którym mowa w art. 13(B)(b) VI Dyrektywy.
Czy w takim razie ustawa o VAT jest w tym zakresie sprzeczna z postanowieniami VI Dyrektywy? Mogłoby się wydawać, że tak. Jednakże Europejski Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu w sprawie C-12/98 stwierdził, że z faktycznego brzmienia art. 13(B)(b) i (C) VI Dyrektywy wynika, że gwarantuje ona państwom członkowskim swobodę w zakresie ustalania, czy transakcje mają być opodatkowane, czy zwolnione. Dlatego też art. 13(B)(b) VI Dyrektywy zezwala na sformułowanie ogólnej zasady, zgodnie z którą wynajem nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT, a zwolnienie z tego podatku ma zastosowanie wyłącznie do wynajmu nieruchomości na cele mieszkaniowe. Trybunał uznał za dopuszczalne przyjęcie zasady, że dzierżawa (wynajem) nieruchomości będą opodatkowane VAT, a poszczególne zwolnienia będą stanowiły wyjątki od tej zasady. W świetle tego orzeczenia polskie regulacje wydają się więc być zgodne z postanowieniami VI Dyrektywy.
Trzeba zmienić przepisy
Z rozwiązań proponowanych przez VI Dyrektywę skorzystali deweloperzy działający na londyńskim Canary Wharf, którzy mimo braku możliwości odliczenia VAT-u naliczonego na kosztach inwestycyjnych byli w stanie zaoferować bankom i innym instytucjom finansowym wynajem pomieszczeń biurowych po cenie niższej niż w przypadku opodatkowania najmu, przy jednoczesnym odliczeniu VAT inwestycyjnego. Był to jeden z czynników, który spowodował rozwój tej części Londynu, co w rezultacie niewątpliwie odbiło się pozytywnie na dochodach państwa wynikających z podatków.
Mając to wszystko na uwadze, można mieć tylko nadzieję, że ustawa o VAT zostanie w tym zakresie zmieniona zgodnie z trendami europejskimi oraz ku zadowoleniu podatników i uzyskującego wyższe dochody fiskusa.
PRZYKŁAD: BRAK MOŻLIWOŚCI ODLICZENIA VAT
Bank jest właścicielem licznych nieruchomości w całej Polsce, w których mieszczą się jego oddziały i filie. Chce uwolnić środki finansowe zamrożone w tych aktywach. Zamierza zawrzeć z innym podmiotem tzw. transakcję sale&lease-back, polegającą na sprzedaży nieruchomości i ich zwrotnym wynajęciu. Stanowi to rodzaj finansowania działalności poprzez uzyskanie jednorazowo znacznych środków finansowych i ich zwrotu w czynszu z tytułu najmu sprzedanych wcześniej nieruchomości. Sprzedaż nieruchomości jako używanych, przy nabyciu których bank nie miał prawa do odliczenia VAT-u, będzie zwolniona z tego podatku. Jednocześnie zwrotny wynajem tych nieruchomości będzie podlegał VAT, którego bank nie będzie mógł odliczyć, ponieważ prowadzi działalność zwolnioną. Cała transakcja będzie więc obciążona dodatkowym kosztem w kwocie VAT-u naliczonego na czynszu. Wprowadzenie do ustawy o VAT rozwiązań przewidzianych w VI Dyrektywie pozwoliłoby na uniknięcie takiej sytuacji.
Tomasz Szymura
radca prawny w zespole ds. podatków w kancelarii prawniczej Clifford Chance
Pozostało
80%
treści
Reklama
Reklama