To, czy sprzedaż gruntu jest opodatkowana podatkiem VAT, nie zależy od liczby dokonywanych transakcji, ale od okoliczności, w jakich do nich dochodzi.
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 8306/12) odniosło się do problemu opodatkowania VAT osób prywatnych, sprzedających nieruchomości gruntowe. MF wskazało, że zasadniczo dostawa gruntów jest opodatkowana VAT. Jednak dla uznania określonych zachowań za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Badając kwestię opodatkowania transakcji sprzedaży większej liczby nieruchomości gruntowych przez osoby fizyczne, należy mieć na uwadze m.in., czy dana transakcja stanowi czynność dokonaną w ramach zarządu majątkiem osobistym. Niemożliwe jest w sposób schematyczny uznanie (bądź nie) osoby fizycznej, sprzedającej grunt, za podatnika VAT. Taka ocena może być jednak dokonana w drodze indywidualnej interpretacji.
MF poinformowało, że prowadzi analizę zarówno rozstrzygnięć organów skarbowych, jak i orzeczeń sądów administracyjnych, w szczególności zapadłych po wydaniu przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wyroku z 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10.
W ocenie MF w indywidualnych interpretacjach podatkowych uwzględniane są tezy tego orzeczenia, m.in. że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie decydują i nie stanowią kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, a tymi podejmowanymi w ramach działalności.
TSUE stwierdził też, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Podobnie okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej, sama w sobie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Elementy te mogą się bowiem odnosić do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
Natomiast jeśli osoba z myślą o sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów czy handlowców, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a więc za podatnika VAT. Jej działania mogą polegać np. na uzbrojeniu terenu albo na akcjach marketingowych. Nie należą one do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.
