Podatnik dokonuje płatności/otrzymuje zapłatę za pośrednictwem rachunku walutowego. Jaki kurs waluty powinien stosować przy obliczaniu różnic kursowych w związku ze zmianą od 1 stycznia 2012 r. treści art. 24c ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Zgodnie z art. 24c ust. 4 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia tego roku, przy obliczaniu różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień. Analogiczne zasady obowiązują przy obliczaniu różnic kursowych na potrzeby podatku dochodowego od osób prawnych.
Według Ministerstwa Finansów, zmiana art. 24c ust. 4 ustawy o PIT (odpowiednio art. 15a ust. 4 ustawy o CIT), obowiązująca od 1 stycznia 2012 r., miała na celu uproszczenie podatkowych zasad ustalania różnic kursowych oraz ich ujednolicenie z art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z wcześniej obowiązującymi przepisami, przy ustalaniu różnic kursowych według zasad podatkowych podstawą była wycena na podstawie kursu faktycznie zastosowanego, a w rachunkowości miał on zastosowanie wyłącznie w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań.
Jednocześnie zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy wprowadzającej nowe zasady ustalania kursu walut faktycznie zastosowany kurs waluty to taki, po jakim dokonuje się faktycznej wyceny waluty obcej w celu ustalania różnic kursowych. Przy podatkowej metodzie ustalania różnic kursowych w ramach faktycznie zastosowanego kursu walut uwzględniane mogą być różne kursy walutowe, w tym bankowe. Ustalenie podatkowych różnic kursowych na podstawie kursu bankowego, pełniącego funkcję kursu faktycznie zastosowanego, stanowi obecnie podstawę uwzględnienia różnic kursowych. Jeżeli operacje walutowe były przeprowadzone przez rachunek bankowy, organy podatkowe jednolicie uznają za prawidłowe użycie bankowego kursu walutowego.
W związku z tym ocena, jaki kurs waluty należy zastosować przy obliczaniu różnic kursowych, powinna być dokonywana w konkretnym stanie faktycznym.
Podstawa prawna
Art. 24 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361).