Wójt, burmistrz lub prezydent miasta musi powołać biegłego, jeśli właściciel budowli nie określił jej wartości lub ją zaniżył.
Urzędnik samorządu powinien ustalić, czy podatnik określił wartość budowli
Obowiązek ustalenia wartości budowli nakłada na właścicieli budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (tylko budowle związane z działalnością są opodatkowane) art. 4 ust. 1 pkt ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.).
Zgodnie z tym przepisem podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stanowi (z zastrzeżeniem ust. 4 – 6) wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. Przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nakładają na gminne organy podatkowe, czyli wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, obowiązek ustalenia wartości budowli, jeśli nie uczynił tego podatnik lub podana przez niego wartość jest niższa od wartości rynkowej.
W praktyce trudno stwierdzić, kiedy podatnik zaniżył wartość będącą podstawą opodatkowania budowli w podatku od nieruchomości. Jeśli jednak organ podatkowy ma wątpliwości, czy wartość podana przez podatnika jest prawidłowa (odpowiada wartości rynkowej), powinien wszcząć procedurę zweryfikowania wartości budowli. Jeśli podatnik w ogóle nie poda wartości budowli, organ będzie musiał ją ustalić przy pomocy biegłego rzeczoznawcy.
Organ podatkowy ma prawo powołać biegłego
Zgodnie z art. 4 ust. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli podatnik nie określił wartości budowli lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy powoła biegłego, który ustali tę wartość. Organ podatkowy powołuje biegłego spośród rzeczoznawców majątkowych, o których mowa w ustawie z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Po ustaleniu wartości budowli przez biegłego organ podatkowy może podjąć dalsze działania. W pierwszym przypadku, czyli gdy podatnik nie określił wartości budowli, organ podatkowy musi wydać decyzję wymiarową, czyli ustalającą wysokość podatku do zapłaty. W drugim przypadku, czyli gdy wartość budowli określona przez podatnika jest inna niż ustalił biegły, organ podatkowy powinien również wydać decyzję ustalającą wysokość podatku.
Zaznaczmy również, że biegły ustalający wartość budowli musi wziąć pod uwagę zasadę, zgodnie z którą wartość części budowli położonych w danej gminie, w przypadku budowli usytuowanych na obszarze dwóch lub więcej gmin, określa się proporcjonalnie do długości odcinka budowli położonego na terenie danej gminy.
Koszty wyceny biegłego może ponieść podatnik
Jeśli podatnik nie określił wartości budowli lub wartość ustalona przez biegłego jest wyższa co najmniej o 33 proc. wartości określonej przez podatnika, to organ podatkowy obciąża kosztami związanymi z powołaniem biegłego podatnika. Gdy wartość ustalona przez biegłego jest wyższa od wartości określonej przez podatnika o mniej niż 33 proc. lub gdy jest niższa, niż określił podatnik, to koszty związane z powołaniem biegłego ponosi organ podatkowy.
Podstawa prawna
Art. 4 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.).