Gdy kontrahent nie płaci za fakturę, jej wystawca może odzyskać VAT od fiskusa. Taką możliwość daje ulga na złe długi w VAT, z której podatnicy coraz chętniej korzystają. Przedsiębiorcy korzystają z ulgi, bo dzięki niej można odzyskać lub zmniejszyć podatek.
Ulga na złe długi w VAT staje się coraz popularniejsza wśród przedsiębiorców. Pozwala ona odzyskać VAT od urzędu skarbowego po wystawieniu faktury, która nie została uregulowana przez kontrahenta. W niektórych województwach wzrost zainteresowania tym rozwiązaniem jest spory. Przykładem może być woj. opolskie. W 2008 roku z ulgi w VAT skorzystało 8 podatników. A w 2009 r. już 70. Głównym powodem korzystania z tej ulgi jest nieregulowanie należności przez kontrahentów – to wnioski z sondy „DGP” przeprowadzonej w izbach skarbowych.

Korzystanie z ulgi

Od 1 grudnia 2008 r. w ustawie o VAT określono zmienione warunki, które trzeba spełnić, aby skorzystać z ulgi na złe długi. Maciej Koniuszewski z Izby Skarbowej w Szczecinie wyjaśnia nam, że z preferencji tej można skorzystać w sytuacji braku zapłaty za towary lub wykonane usługi trwającego ponad 180 dni, lecz nie później niż dwa lata od końca roku, w którym wystawiono fakturę VAT.
Jeśli chodzi o zainteresowanie ulgą, jest ono różne w zależności od urzędu.
– Zainteresowanie ulgą na złe długi jest większe, w niektórych przypadkach nawet dwukrotnie, niż w roku ubiegłym – stwierdza Michał Kasprzak z Izby Skarbowej w Katowicach.
Przechodząc do liczb, np. we wrocławskich urzędach w 2010 roku z ulgi skorzystało 103 podatników, w woj. lubuskim w 2010 roku 36 podatników (w 2009 roku – 59), w woj. zachodniopomorskim w 2010 r. 100 podatników (w 2009 roku – 118), w woj. świętokrzyskim 113 podatników (okres od 1 grudnia 2008 r. do 10 czerwca 2010 r.), w woj. podlaskim w 2010 roku – 60 podatników, w woj. warmińsko-mazurskim – 70.
Jeśli chodzi o kwoty wykorzystanych ulg, dane mamy tylko z woj. lubuskiego. Andrzej Pieczko z Izby Skarbowej w Zielonej Górze wyliczył, że łączna kwota ulgi w województwie wyniosła w 2009 roku 1 171 917 zł, a w ciągu pięciu miesięcy 2010 r. – 1 134 293 zł.

Powody zainteresowania

Przedsiębiorcy korzystają z ulgi na złe długi, gdy wpadają w kłopoty finansowe. Jolanta Kaszczyszyn z Izby Skarbowej w Opolu podaje, że najczęściej z ulgi korzystają podatnicy w sytuacjach: gdy wierzyciele nieściągalnych wierzytelności uprawdopodobnili jej nieściągalność; podatnicy wykazujący duże obroty, których wierzytelności określone na fakturach nie zostały zapłacone – po spełnieniu określonych warunków korygują podatek należny, gdy nabywca (czynny podatnik VAT) pomimo udokumentowanych monitów nie dokonał zapłaty wynikającej z wystawionej faktury za dostawy towarów lub za świadczone usługi.
Według Mirosława Kucharczyka z Izby Skarbowej w Warszawie podmioty korzystają z tej ulgi w momencie, gdy stwierdzają brak zapłaty za wykonane usługi czy dostawy towarów od kilku lub kilkudziesięciu kontrahentów.
– W urzędach skarbowych woj. świętokrzyskiego każdy przypadek zastosowania ulgi na złe długi rozpatrywany jest odrębnie przez przeprowadzenie kontroli podatkowej lub czynności sprawdzających – dodaje Maria Bojczuk z Izby Skarbowej w Kielcach.

Zdarzają się błędy

W większości przypadków podatnicy prawidłowo składają wnioski o zastosowanie ulgi na złe długi. Niemniej jednak – jak wskazuje Marta Szpakowska z Izby Skarbowej w Lublinie – zdarzają się błędy.
Maja Koczewska-Bajda z Izby Skarbowej w Białymstoku do najczęściej pojawiających się pomyłek zalicza: próbę skorzystania z ulgi po zawiadomieniu dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego, ale przed upływem 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia przez dłużnika; skorygowanie podatku należnego w sytuacji, gdy wierzyciel na dzień dokonania korekty nie był już podatnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny.
Monika Sala-Szczypińska z Izby Skarbowej w Krakowie do tej listy dodaje: brak doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o zamiarze skorygowania podatku należnego w związku z brakiem zapłaty (podatnicy mają problemy z prawidłowym zawiadomieniem dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego wynikającego z niezapłaconych faktur) oraz dokonanie korekty w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług na rzecz podmiotu będącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.