Otrzymanie premii pieniężnej nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług i nie podlega opodatkowaniu VAT, wobec czego na podatniku nie ciąży obowiązek wystawienia faktury VAT i naliczenia należnego podatku z tego tytułu.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik otrzymuje od kontrahentów premie pieniężne za dokonanie określonej umownie wielkości zakupów. Czy otrzymanie noty księgowej za wypłacone premie pieniężne skutkuje obowiązkiem wystawienia przez spółkę faktury VAT i naliczenia należnego podatku?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Aby uznać jakieś zdarzenie za odpłatne świadczenie usług, musi wystąpić stosunek zobowiązaniowy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w tym zdarzeniu, czyli strony muszą zobowiązać się do określonego działania bądź powstrzymania się od dokonania określonych czynności, np. w zawartej umowie. Ponadto nie może wystąpić taka sytuacja faktyczna, która jednocześnie stanowiłaby dostawę towaru i świadczenie usługi.
W omawianym przypadku poza transakcją kupna-sprzedaży pomiędzy sprzedającym i kupującym nie doszło do rzeczywistego i odrębnego od tej transakcji świadczenia nabywcy na rzecz sprzedającego towary. Nie można zatem twierdzić, że wypłacana nabywcy towarów przez sprzedawcę premia stanowi wynagrodzenie za dokonaną jednocześnie przez tego nabywcę usługę. Tym samym czynność ta nie podlega regulacjom ustawy o VAT.
W związku z tym, że otrzymanie przez spółkę premii pieniężnej nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, czynność ta nie skutkuje obowiązkiem wystawienia faktury VAT.
Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z 12 marca 2008 r. (nr IS.II/2-443 /219/07)
OPINIA
MIROSŁAWA PRZEWOŹNIK-KURZYCA
radca prawny w Kancelarii Salans
Interpretacja rzeszowskiej izby prawidłowo wskazuje na brak obowiązku wystawienia faktury VAT przez odbiorcę premii pieniężnej. Takie stanowisko jest konsekwencją przyjęcia, że odbiorca ten nie wykonuje żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT i wymienionej w art. 106 ustawy o VAT jako rodzącej obowiązek wystawienia faktury VAT. W szczególności odbiorca premii pieniężnej nie świadczy usług na rzecz podmiotu przekazującego taką premię. Samo otrzymanie premii pieniężnej nie jest przy tym wymienione w ustawie o VAT jako czynność dokumentowana fakturą VAT. W związku z tym wystarczające jest udokumentowanie przekazania premii pieniężnych notą księgową. Należy jednak zauważyć, że istnieją także interpretacje przeciwne, tj. takie, w których organy podatkowe uznały istnienie obowiązku wystawienia faktury VAT na kwotę premii pieniężnej, dopatrując się świadczenia usług na rzecz przekazującego premię pieniężną przez jej odbiorcę (np. interpretacje o numerach: IPPP1/443-136/08-2/AP, IPPP1/443-193/08-2/AP, IP-PP2-443-170/08-4/PW wszystkie z 29 lutego 2008 r. oraz o nr IBPP2/443-585/08/ICz (KAN-6235/08/06) z 20 sierpnia 2008 r.). To ostatnie stanowisko nie znalazło jednak akceptacji w orzecznictwie sądów administracyjnych. Sądy konsekwentnie wskazują, że premia pieniężna wypłacona przez sprzedawcę w przypadku osiągnięcia określonego progu obrotów nie jest dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczone usługi (np. wyroki: NSA z 6 lutego 2007 r. sygn. akt I FSK 94/06, WSA w Warszawie z 22 maja 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 4080/06, WSA w Warszawie z 6 lutego 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1967/07).
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA Podatnik otrzymuje od kontrahentów premie pieniężne za dokonanie określonej umownie wielkości zakupów. / ShutterStock